Your browser (Internet Explorer 7 or lower) is out of date. It has known security flaws and may not display all features of this and other websites. Learn how to update your browser.
Rekabet Kurulu’nun (“Kurul”) son dönem kararları, Kurul’un yalnızca rekabet ihlallerine ceza vermekle yetinmediğini, aynı zamanda sektörlerin yapısını ve işleyişini şekillendiren yaptırımlar da uyguladığını ortaya koyuyor. Bu müdahaleler şirketlerin iş modelleri ve iş yapış şekillerini yeniden kurgulamasına sebep oluyor ve stratejik kararlarını doğrudan etkiliyor. Daha fazla
Operasyonel araç kiralama sektörünün genel resmini çıkarmak, sektörün potansiyelini ve trendlerini tespit etmek ve kamuoyunu sektör trendleri konusunda bilgilendirmek üzere TOKKDER olarak NiselsenIQ iş birliği ile yürütmekte olduğumuz araştırmanın 2024 yılı sonuçlarını içeren TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu yayınlandı. Daha fazla
Trump’ın ikinci dünya savaşı sonrası kurulmuş düzeni yerle yeksan ettiğini görüyoruz. Avru[1]pa ile köprüleri yıktı. Müttefik ülkelere bile çok ciddi vergi yükü getirdi. Rusya ile yakınlaşmasının yanı sıra Panama, Grönland, Gazze, İran konusunda çok ciddi hamleler yapmaya devam ediyor. Tüm bunlara bağlı olarak ekonomik politikalara yönelik belirsizlik endeksi tavan yapmış durumda Daha fazla
Dijital dönüşüm, işletmelerin, kamu kurumlarının ve bireylerin teknolojiyi daha verimli kullanarak iş süreçlerini, hizmet modellerini ve etkileşim biçimlerini yeniden yapılandırması anlamına gelmektedir. Bu çerçevede, dijital dönüşüm, yalnızca teknolojik bir yenilik değil, aynı zamanda kültürel bir değişimi de ifade etmektedir. Verilerin analiz edilmesi, süreçlerin otomatikleştirilmesi, yapay zeka, büyük veri, bulut bilişim ve nesnelerin interneti (IoT) gibi araçlar, dijital dönüşümün başlıca bileşenlerini oluşturmaktadır. Daha fazla
Operasyonel Araç Kiralama Sektörü 2025’in İlk 3 Ayında Yüzde 3,8 Küçüldü!
Yılın İlk Çeyreğinde Hibrit ve Elektrikli Araçların Kiralama Pazarındaki Payı Yüzde 10’u Geçti!
Sektörün Gelişimini Finansmana Erişim Kolaylığı ve Maliyetler Belirleyecek!
TOKKDER, 2025 yılının ilk çeyreğine ait sektör verilerini açıkladı. Rapora göre, yılın ilk üç aylık döneminde 2024 yılı sonuna göre yüzde 3,8 daralan sektörün filosunda bulunan araç sayısı ise 242 bin 200 adede geriledi. Aktif büyüklüğü 292 milyar TL seviyesinde gerçekleşen sektörde sedan modeller ağırlığını korurken hibrid ve elektrikli araçların payını yüzde 10’un üzerine çıkarması dikkat çekti. Artan kredi faizlerinin kira maliyetlerini oldukça yükselttiğini söyleyen TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı Kağan Yaşa, “Bu da şirketleri zorunlu olarak tasarruf etmeye yönlendirdi, operasyonel kiralamaya olan talebi düşürdü ve sektör küçülmeye devam etti. 2018 yılı sonunda 328 bin adetlik filo büyüklüğüne sahip olan sektörümüz, 2025 yılı ilk çeyreği sonunda 242 bine düştü. Operasyonel araç kiralamaya talep olmasına rağmen, enflasyondaki artışla beraber kira fiyatlarının artması ve finansman kaynaklarına erişimdeki engeller sebebiyle büyüme beklentinin altında kaldı. Düşme eğilimine giren enflasyon ve finansmana erişimin kolaylaşması durumunda sektörümüz tekrar büyüme sürecine girecektir. Avrupa’da kiralamanın toplam araç satışlarındaki payı yüzde 57 civarında, bizde ise hala yüzde 15, süreç içinde mutlaka benzer rakamlara ulaşacağız. Sektörümüzün ciddi bir büyüme potansiyeline sahip olduğuna inanıyorum, kısa vadede ise enflasyonun seyri, finansmana erişim ve maliyetler belirleyici olacak” dedi.
Araç kiralama sektörünün çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama ve Mobilite Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ iş birliği ile hazırladığı, 2025 yılı 1. çeyrek sonuçlarını içeren “TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu”nu açıkladı. Rapora göre, operasyonel araç kiralama sektörü 2025 yılının ilk 3 ayında 2024 yılı sonuna göre yüzde 3,8 daraldı. Sektörün filosunda bulunan araç adedi 242 bin adede gerilerken aynı dönemde sektörün aktif büyüklüğü ise 292 milyar TL oldu.
Kiralanan 100 araçtan 10’u hibrit veya elektrikli!
Rapora göre, Renault yüzde 18,7 pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu yüzde 16,2’le Fiat, yüzde 9,4 ile Toyota, yüzde 9 ile Volkswagen ve yüzde 8,4’le Ford takip etti. Sektörün araç parkının yüzde 47’si kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 31 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 10,1 pay aldı. 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki hafif ticari araçların yüzde 2,9 olan payı ise 7,1’e yükseldi. Raporda sektörün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araçların payının artmaya devam etmesi de dikkat çekti. Buna göre, sektörün araç parkının yüzde 60,7’lik bölümünü benzinli araçlar oluştururken, dizel araçların payı yüzde 28,8’e geriledi. Hibrit ve elektrikli araçların payı ise yüzde 10,4’e yükseldi.
Karoser tipinde sedan açık ara lider!
TOKKDER raporunda yer alan bir başka veri ise, operasyonel araç kiralama sektöründeki gövde tipine göre araç tercih sıralamasında sedan birinciliğinin devam etmesi oldu. Bu kapsamda, sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 44,3 ile birinci sırada, hatchback gövde tipine sahip araçlar ise yüzde 25,3 ile ikinci sırada yer aldı. SUV araçlar ise yüzde 21,6 ile üçüncü sırada yer aldı. Bu araçları yüzde 0,9 ile station wagon gövde tipine sahip araçlar takip etti. Sektörün toplam araç parkının yüzde 81,9’unu otomatik vitese sahip araçlar oluştururken, manuel vitesli araçların payı ise yüzde 18,1 olarak gerçekleşti.
Sektörün müşteri adedindeki düşüş dikkat çekiyor
Operasyonel kiralama sektörü 2025 yılında da ekonomiye önemli oranda vergi girdisi sağlamaya devam etti. Sektörün yılın ilk çeyreğinde ödediği vergi tutarı toplamda 11 milyar TL’yi buldu. Raporu değerlendiren TOKKDER Yönetim Kurulu Başkanı Kağan Yaşa, “Sektörün toplam araç sayısı 2024 yılı sonuna göre yüzde 3,8 azalarak 242 bin 200 adede geriledi. Özellikle, artan kredi faizleri kira maliyetlerini oldukça yükseltti, şirketleri zorunlu olarak tasarruf etmeye yönlendirdi, operasyonel kiralamaya olan talebi düşürdü ve sektör küçülmeye devam etti. 2018 yılı sonunda 328 bin adetlik filo büyüklüğüne sahip olan sektörümüz, 2025 yılı ilk çeyreği sonunda 242 bine düştü. Operasyonel araç kiralamaya talep olmasına rağmen, enflasyondaki artışla beraber kira fiyatlarının artması ve finansman kaynaklarına erişimdeki engeller sebebiyle büyüme beklentinin altında kaldı. Düşme eğilimine giren enflasyon ve finansmana erişimin kolaylaşması durumunda sektörümüz tekrar büyüme sürecine girecektir. Avrupa’da kiralamanın toplam araç satışlarındaki payı yüzde 57 civarında, bizde ise hala yüzde 15, süreç içinde mutlaka benzer rakamlara ulaşacağız. Sektörümüzün ciddi bir büyüme potansiyeline sahip olduğuna inanıyorum, kısa vadede ise enflasyonun seyri, finansmana erişim ve maliyetler belirleyici olacak” dedi. Sektörün başta bu sebepler olmak üzere temel küçülme trendinde olduğunu vurgulayan Kağan Yaşa, “Sektörün bu dönemde kanun koyucu tarafından desteklenmesi daha da önemli hale geliyor. Örneğin müşterilerimiz tarafından kiralanan binek araçlara uygulanan araç kiralama gider sınırının, maliyetlerin çok arttığı bu dönemde, yükseltilmesi sektörü pozitif etkileyecektir. Aynı şekilde kiralamaya getirilen GPS zorunluluğunun, yine bu zor dönemde ötelenmesi ek maliyet artışlarının önüne geçerek sektörü destekleyecektir. Örnekler çoğaltılabilir ama özetle bu zor günlerde sektörün
desteklenmesi ve ekonomiye pozitif katkısının devamının sağlanması çok önemli hale gelmiştir” diye konuştu.
Sahiplik yerine kullanım akımı hızla büyüyor!
Uzun dönem araç kiralama sektörünün kısaca değerlendirmesini de yapan Kağan Yaşa, şöyle devam etti: “Operasyonel araç kiralama yöntemini tercih edenler genellikle uluslararası ve yerel büyük şirketler olurken, orta ve küçük ölçekli şirketlerde henüz farkındalık düzeyinin arzu ettiğimiz seviyede olduğunu söyleyemeyiz. Anadolu’da ve küçük şehirlerde sektörümüzü ve yarattığı avantajları tamamen tanımayan çok sayıda şirket var. 2021 yılında 28 bin 300 olan operasyonel araç kiralama sektörü müşteri sayısı, 2024 yılında yüzde 22’lik bir gerilemeyle 22 bin 100’e, 2025 yılına gelindiğinde ise yüzde 26 seviyesinde azalarak 20 bin 900 adede düşmüş durumda. Sektörümüzün büyüklüğünü olması gereken noktaya taşımak için, operasyonel kiralamanın faydalarını anlatarak uluslararası ve büyük ölçekli yerel şirketlerin yanı sıra KOBİ’lerin de şirket araçlarının finansmanında artan oranda operasyonel kiralama yöntemini tercih etmesini sağlamamız gerekiyor. Operasyonel araç kiralama sektörü işletmelere ve hatta bireylere birçok faydayı bir arada sunuyor. Sektör, araçları daha uygun maliyetlerle sağlıyor; hasar yönetimi, bakım, kış lastiği gibi pek çok unsuru yöneterek maliyet avantajını müşterilerine yansıtıyor. Araç satın almak, şirketler için yüksek yatırımı ve araç yönetiminde verimsizlik potansiyelini beraberinde getiriyor. Bunların yanı sıra, satın almayı tercih eden şirketler sahipliğin risklerini de almak durumunda kalıyor. Kiralamayı tercih eden tüketici sadece ihtiyaç duyduğu süre kadar aracı kullanma ve kullandığı süre için bedelini ödeme imkânına sahip oluyor. ‘Sahiplik yerine kullanım’ ana akımı önümüzdeki dönemde artarak devam edecek. Bireylerin ve kurumların ihtiyaçları kadar kullanıma imkân tanıyan modellere, dolayısıyla kiralama ve araç paylaşımına daha fazla yöneleceklerini öngörüyorum.”
Araç kiralama şirketlerinin uzun zamandır en önemli sorunlarından olan bir konu, TOKKDER’in ilgili devlet kurumları nezdinde sürdürdüğü girişimler neticesinde, 2020 yılının sonunda yapılan bir düzenleme ile çözüldü. Halihazırda kiralık araçların tescil plakasına uygulanan ve araç kiralama şirketlerine tebliğ edilerek tahsil edilen trafik idari para cezaları, bu düzenleme ile birlikte bundan böyle aracın kiracısına tebliğ edilecek ve aracın kiracısından tahsil edilecek.
Araç kiralama sektörünün çatı kuruluşu Tüm Oto Kiralama ve Mobilite Kuruluşları Derneği (TOKKDER), bağımsız araştırma şirketi NielsenIQ iş birliği ile hazırladığı, 2024 yılı ilk yarı sonuçlarını içeren “TOKKDER Operasyonel Kiralama Sektör Raporu”nu açıkladı. Rapora göre, operasyonel araç kiralama sektörü 2024 yılının ilk 6 ayında 43,4 milyar TL’lik yeni araç yatırımı yaparak 34 bin adet aracı filosuna kattı. Sektörünün toplam araç sayısı 2023 yılı sonuna göre yaklaşık yüzde 1,2 artarak 257 bine ulaşırken sektörün aktif büyüklüğü 215 milyar TL’yi aştı.
Hafif ticari araçların yükselişi sürüyor
Rapora göre, Renault yüzde 17,9 pay ile Türkiye operasyonel araç kiralama sektörünün en çok tercih edilen markası olmayı sürdürdü. Renault’yu yüzde 17,0’yle Fiat, yüzde 10,5 ile Toyota, yüzde 9,9 ile Ford ve yüzde 9,6’yla Volkswagen takip etti. Sektörün araç parkının yüzde 46,2’si kompakt sınıf araçlardan oluşurken, küçük sınıf araçlar yüzde 30,6 ve üst-orta sınıf araçlar yüzde 10,9 pay aldı. 2018 yılı sonunda operasyonel araç kiralama sektörünün filosundaki hafif ticari araçların yüzde 2,9 olan payı ise yüzde 7,4’e yükseldi. Sektörün araç parkının yüzde 54,4’lük bölümünü benzinli araçlar oluştururken, dizel araçların payı yüzde 36,3’e geriledi. Hibrit ve elektrikli araçların payı ise yüzde 9,2 oldu.
Sedan yine birinci sırada
TOKKDER raporunda yer alan bir başka veri ise, operasyonel araç kiralama sektöründeki gövde tipine göre araç tercihi sıralamasında sedan birinciliğinin devam etmesi oldu. Bu kapsamda, sedan gövde tipine sahip araçlar yüzde 48,7 ile birinci sırada, hatchback gövde tipine sahip araçlar ise yüzde 22,8 ile ikinci sırada yer aldı. SUV araçlar ise yüzde 19,2 ile üçüncü sırada yer aldı. Bu araçları yüzde 0,9 ile station wagon gövde tipine sahip araçlar takip etti. Sektörün toplam araç parkının yüzde 79,2’sini otomatik vitese sahip araçlar oluştururken, manuel vitesli araçların payı ise yüzde 20,8 olarak gerçekleşti.
Sektörün ilk 6 ayda ödediği vergi tutarı 23,1 milyar TL
Operasyonel kiralama sektörü 2024 yılında da ekonomiye önemli oranda vergi girdisi sağlamaya devam etti. Sektörün yılın ilk yarısında ödediği vergi tutarı toplamda 23,1 milyar TL’yi buldu.
TOKKDER çatısı altında 2015 yılında çalışmalarına başlayan çalışma komiteleri hız kesmeden çalışmalarını sürdürüyor.
2016 yılında yeni üyelerin katılımıyla kan tazeleyen çalışma komiteleri TOKKDER yönetim kurulu tarafından sektörün ihtiyaçlarına göre belirlenen konularda çalışma yaparak TOKKDER yönetim kuruluna öneriler sunuyor. Çok sesliliğin ön plana çıktığı, birçok farklı görüş ve önerinin ortaya koyulduğu komite toplantılarının tek amacı araç kiralama endüstrisine fayda sağlayacak projelere imza atmak.
Haziran 2015’de ilki gerçekleştirilen ve bu yıl yine TOKKDER’in desteği ile 20-22 Eylül 2016 tarihlerinde Intercontinental Otel İstanbul’da gerçekleştirilmesi planlanan Global Fleet Zirvesi Türkiye 18-20 Nisan 2017 tarihlerine ertelendi.
Söz konusu zirveyi organize eden Nexus Communication tarafından konuyla ilgili yapılan açıklamada, Türkiye’de yaşanan son olaylar nedeniyle zirveye katılmak için kayıt yaptırmış birçok uluslararası delegenin şirketlerinin güvenlik politikaları nedeniyle zirveye katılamayacak olması ve bunun da zirvenin başarısını gölgeleyebileceği gerekçesiyle bu kararın alındığı belirtilerek, Türkiye’nin toplumsal ve ekonomik gücüne duyulan güven çerçevesinde zirvenin 18-20 Nisan 2017 tarihlerine ertelendiği ifade edildi.
>> Araç kiralama sektörü ve dinamikleri hakkında bankacılık sektörüne bilgi vermek amacı ile, TOKKDER tarafından 26 Mayıs 2016 tarihinde Sait Halim Paşa Yalısı’nda gerçekleştirilen “Araç Kiralama Sektör Buluşmaları – Banka Paneli”ne yirmiyi aşkın bankadan elliden fazla üst düzey banka yöneticisi katıldı.