Covid – 19 salgını halen tüm dünyayı etkilemeye devam ediyor. 2021 yılının kalan bölümünde dünya ve Türkiye ekonomisine ilişkin beklentileriniz nelerdir? Kısa ve orta vadede ekonomiye ve bankacılık / finans sektörüne dair öngörüleriniz nelerdir?

Covid 19 salgınında geçtiğimiz yıla göre en önemli farklılık son zamanlarda aşılama hızında yaşanan artış diyebiliriz. Bu umut verici durum normalleşme adımlarını daha yüksek sesle konuşur hale getiriyor. Fakat Covid 19 küresel bir salgın. Dünyanın sadece belirli coğrafyalarında aşılama hızının artması salgınla mücadelede yeterli olmayacak. Salgına karşı tüm ülkelerde bir ilerleme sağlanması durumunda, küresel anlamda gerek tedarik ve üretim zincirinde gerekse insan ve emtia mobilitesinde normalleşme gerçekleşebilir. Normale dönme adımlarına rağmen salgın başta turizm ve havayolu taşımacılığı gibi pek çok sektörde talep daralması nedeniyle olumsuz etkisini devam ettirirken tedarik kaynaklı sıkıntıların azalması durumunda otomotiv ve lojistik gibi sektörlerde büyüme fırsatları yaratıyor. Bu sebeple pandeminin etkilerini değerlendirirken genellemelerden kaçınarak daha sektör odaklı düşünmek gerekir.

Geçtiğimiz yılın baz etkisiyle bu yılın özelikle ilk yarısında yüksek büyüme rakamlarını görecek olsak da, bu ancak kayıpların telafisi anlamına gelecek. Ekonomik faaliyetlerdeki toparlanma olumlu olmasına rağmen küresel emtia fiyatlarındaki artış ve ülkemiz özelinde döviz kurundaki yükselişler enflasyonist riskler oluşturuyor. Nitekim, FED özellikle arz yönlü enflasyonist baskılar nedeniyle parasal sıkılaştırmaya beklenenden erken başlanabileceğini dile getirdi. Bu gelişmelerin ülkemizde bankacılık / finans sektörüne yansıması faiz oranlarındaki düşüşün zaman alacağı yönünde oluyor. Döviz kurlarındaki oynaklığa ve yüksek faiz ortamına rağmen pandemi döneminde Türkiye’de finans sektörü ekonomik canlılığa katkı verecek şekilde finansman desteklerini sürdürdü. Diğer yandan da kredilerin tahsilatı konusunda tüm finans kuruluşları yapıcı bir duruş sergileyerek bu desteğini perçinledi. Salgın belirli ölçüde aşılsa da sosyal ve ekonomik anlamda etkilerinin bir süre daha devam etmesi beklenen kısa ve orta vadede sektörün kredi büyümesine azalan bir hızda da olsa devam ederek süreci destekleyici konumda olacağını öngörüyoruz.

Finansman Şirketleri 2020 yılında bankalara kıyasla sınırlı bir büyümeyle yetinmek durumunda kaldı ama yılın sonundan itibaren başlayan bir ivme ile bu sene kredi portföyünü düşük bazın da etkisiyle hızla artırmakta. Sektörümüz bir yandan da müşterilerine sunduğu hizmetlerde dijitalleşme oranını hızla artırarak pandemi döneminde ortaya çıkan sağlık odaklı hassasiyetlere uyumlu şekilde yeni iş modelleri geliştirerek kesintisiz hizmet verme çabasında oldu. Salgın sonrası dönem için de pek çok alanda sürat ve verim artışı anlamında önemli kazanımlar elde edildi. İş modellerindeki bu değişimin devam edeceği görülmektedir.

Operasyonel kiralama ve günlük kiralama şirketlerine nasıl yaklaşıyorsunuz? Operasyonel kiralama ve günlük kiralama şirketlerine sunduğunuz finansman paketleri hakkında bilgi verir misiniz?

Uzun zamandır temellerini attığımız ve uygulamaya geçirdiğimiz portföy çeşitlendirme stratejimiz ile bireysel kredilerin yanında kurumsal kredilerde de aktif olarak hizmet veriyoruz. Gelişen filo ve kiralama sektörünün dinamiklerine uygun finansman modelleri geliştiriyoruz.

Captive yapıdaki finansman şirketlerinden farklı olarak operasyonel ve günlük kiralama sektöründe marka bağımsız olarak finansman sağlıyoruz. Bu durum bizim adımıza sektörde olumlu yönde bir ayrışma anlamına geliyor. Finansman hizmetimiz kapsamında müşterinin ihtiyacına yönelik ve projesinin dinamiklerine uygun şekilde esnek ve balon ödeme planları sunuyoruz. Operasyonel kiralama tarafında kredi vadesi ile kiralama süresinin uyumuna ve projenin iç karlılığına dikkat ederken, günlük kiralamada sektör dinamikleri gereği daha kısa vadede araç bedelinin tamamına kadar kredi kullandırıyoruz.

Operasyonel kiralama ve günlük kiralama sektöründe artan araç fiyatları ve 2018 yılından beri elde edilen tecrübelerin iş yapış şekline olumlu yansıtılması ile sektörde finansal sağlamlığın arttığını ve bunun finansal sonuçlara yansıdığını gördük. Ürün ve hizmet çeşitliliğimizi artırarak sektördeki payımızı artırmaya devam ettik. Aynı zamanda iş modellerimizi de güncelleyerek proje bazlı çalışmalara ağırlık veriyoruz.

Sektöre yönelik hizmetlerimiz sadece yeni araç alımlarının finansmanıyla sınırlı değil. Kiralama şirketlerinin kiradan dönen araçlarının ikinci elde satışında, alıcı konumundaki işletmelere yönelik kredi çözümlerimiz sayesinde tüm paydaşlarımıza geniş bir yelpazede uçtan uca değer yaratıyoruz.

Covid – 19 salgını ezberlerimizi bozdu. Bu dönemde müşteri alışkanlıkları değişime uğradı. Dijitalleşme hayatımızın her alanında daha fazla yer almaya başladı. Dijitalleşme konusunda kurumunuzun ne tür çalışmaları var?

Koçfinans olarak, değişen pazar dinamiklerine uyumlu yenilikçi iş modellerimiz ile sektördeki öncü konumumuzu sürdürmekteyiz. Değişen müşteri ihtiyaçları ile dijital dönüşüm kapsamında, online araç satışı yapan platformlarda kredi çözümleri çalışmalarına hız kazandırdık. API (uygulama programlama arayüzü) mimarisi ile müşterilerimize kesintisiz deneyim yaşama imkanı sunmaya başladık. Bu sayede, dijital kanallardan açılan kredi hacmimizi önceki yıla göre yüzde 65 oranında artırdık. Kredi satış işlemlerinde mesafeli satış oranımızı artırarak dijitalleşmenin müşteriye kazandırdığı hızı ve bayilere sağladığı evraksız işlem kolaylığını en üst seviyeye çıkardık. Satış sonrası hizmetlerimizde de dijitalleşme oranını artırarak müşterilerimize temas kanallarımızı ve sayımızı artırdık. Yukarıda bahsettiğim kiradan dönen araçların satışının finansmanında alıcıların limitlerinin izlenmesi ve kullanılması, kredi işlemlerinin gerçekleşmesi dahil tamamen dijital çözümlerimizle tüm platformlarda hem satıcı hem alıcılar için süreci çok kolaylaştırdık. Önümüzdeki dönemde de, güçlü iş birlikleri, kaliteli, hızlı ve ayrıcalıklı hizmet anlayışı ile dijitalin sunduğu imkânları da kullanarak değişime öncülük etmeye devam edeceğiz.

Operasyonel kiralama ve günlük kiralama ülkemizde gelişme potansiyeli yüksek sektörler olarak görülüyor. Sizin bu konudaki görüşünüz nedir? Bu gelişime uygun çalışmalarınız nelerdir?

Araç kiralama, gelişmekte olan ülkelerden biri olan Türkiye için potansiyeli yüksek bir sektör. 2018 yılında döviz borçlanma ağırlığı sebebiyle sektör çok ciddi yara aldı, döviz kurunda yaşanan dalgalanmalar, firmaları finansal açıdan zorladı. Operasyonel kiralama ve özellikle günlük kiralama sektörü tüm sektörlerde olduğu gibi pandemiden etkilendi. Fakat burada da salgının yine iç içe geçmiş şekilde olumlu ve olumsuz etkilerini bir arada görebiliyoruz. Özellikle havayolu trafiğinin uzun bir süre kapalı olması, yapılan günlük kiralama işlemlerini neredeyse durma noktasına getirdi. Diğer yandan pandemi toplu taşımayı tercih etmeyen bir kesimin araç kiralama tercihine yönelmesine sebep oldu. Aynı zamanda kiralamada ikinci el araç talebinde de artışlar gözlemledik. Araç fiyatlarında ve faizlerdeki artışın etkileriyle kira bedellerinde de yeni bir normal oluşuyor. Her durumda kurumsal müşteriler tarafında satın alma yerine kiralama tercihinin artarak devam edeceğini öngörüyoruz.

Salgının uzaktan çalışma modeli başta olmak üzere iş yapış şekillerini etkilediği, bu etkinin normalleşme sonrasında da kısmen devam edeceği öngörüleri hepimizin yakından takip ettiği bir gündem. Bu durumun bazı sektörlerde ve şirketlerde uzun dönem yerine kısa süreli kontratları ve kiralık araçlarda havuz yönetimini ön plana çıkarması beklenebilir. Diğer yandan böyle bir olası davranış modelinde araç sirkülasyonunun artacak olması yine çift taraflı etkilenmeye bir örnek olarak gösterilebilir. Kiralama sektöründe geleneksel iş modelinin yanında, herkes için pahalı ve çok kıymetli olan kredi limitlerinin optimumda kullanılacağı ve araç sahipliğinin kiralama şirketlerinde olmasını gerektirmeyecek iş modellerinin de yer bulacağını düşünüyoruz.

Tüm bu gelişmeler paralelinde öngörümüz, operasyonel ve günlük kiralama sektörünün esnek ve yenilikçi çözümler sunarak pandemi sonrasında hızlı bir düzeltme ile büyüyeceği, potansiyeline ulaşacağı yönünde. Koçfinans olarak, sektördeki gelişmeleri yakından takip ediyor ve iş modellerimizde sektörün ihtiyaç duyacağı yeni iş modellerini, esnekliği ve dijital çözümleri destekleyecek yenilikler gerçekleştiriyoruz. Aynı zamanda perakende kredilerde olduğu gibi filo tarafında da distribütörlerle ortak çalışmalar yaparak artan finansman maliyetlerini düşürmeyi hedefliyoruz.

Operasyonel kiralama ve günlük kiralama firmalarına finansman sağlarken nelere dikkat ediyorsunuz? Firmaların sağlaması gereken standartlar nelerdir?

Hem operasyonel hem de günlük kiralama şirketleri’nde kredi talebinde bulunan kiralama firması özelinde; firmanın ve ortakların sektör tecrübesi, kiralama öncesi sektörün farklı kollarında gösterdiği faaliyetler, şirketin organizasyonel yapısı ve şirket üst yönetiminin tecrübesini dikkate alıyoruz. Mali tarafta ise, borçluluk ve kârlılık rasyoları başta olmak üzere finansal sağlamlık göstergeleri, nakit akışı ve bunlara ilave olarak araçlarının güncel değerinin finansal borçlarına oranı göz önünde bulundurduğumuz kriterler arasında. Şirketlerin kredi geçmişi ve moralitesi de değerlendirmemizde önemli bir unsur.

Operasyonel kiralama sektöründe faaliyet gösteren şirketleri; aracın kiralandığı firmanın durumu ve bulunduğu sektör, bu sektörde yapılan kiralamaların ortalama kârlılık oranları ve araçların eskime oranlarına bakarak analiz ediyoruz. Kiralamaya konu projenin verimliliği, mali tablolara etkisi de göz önünde bulunduruluyor. Müşterilerimizin bağımsız denetim raporlarına sahip olmaları, finansal göstergeleri ve mali yapıları hakkında düzenli bilgi paylaşımları bizler açısından son derece önemli olan bir unsurdur.

Günlük kiralama şirketleri için; faaliyet gösterdiği ofis lokasyonları, kiralama doluluk oranları, yurt dışı rezervasyon payı, kiralama yaptığı aracın segmenti, araç parkının borçluluk durumu ve elindeki araçların satılabilirlik durumlarını ayrıca dikkate alıyoruz.

Sektörü tanıyan, dinamiklerini iyi bilen, değişen gerçeklerini yakından izleyen bir ekip olarak, müşterilerimizin en çok tercih ettikleri finans partneri olmayı hedefliyoruz.