Dernek toplantılarımızda sıkıntılarımızın ifade edildiği bir dönemde tez çalışmamı sunarak TOKKDER sponsorluğunda basımı/dağıtımı konusunda çok büyük destek aldım. Araç kiralama sektöründe çalışmaya başladığı ilk günlerden itibaren, kiralamanın avantajlarını ortaya çıkarmaya ve bunları matematiksel yolla ifade etmeye çalışan Aynur Çeltik Kesenci’nin bu araştırmacı tarafı, kendisini Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi’nde yüksek lisans yaparken tezinin konusu olarak araç kiralamayı seçmeye ve “Araç Kiralama Sektörünün Gelişimi ve Ülke Ekonomisine Etkileri” isimli bir kitap yazmaya yöneltmiş.

Şu anda Mengerler Araç Kiralama’da Operasyon ve Pazarlama Sorumlusu olarak görev yapan Aynur Çeltik Kesenci ile Temmuz 2010’da dünyaya gelecek olan kızı Elif Ege’nin heyecanı içinde bir söyleşi gerçekleştirdik. Öncelikle eğitiminizden başlayarak bize kendinizden bahseder misiniz? 2004 yılı Uludağ Üniversitesi İ.İ.B.F. İşletme Bölümü mezunuyum. Eğitimim sırasında sadece akademik anlamda değil, sosyal ve profesyonel anlamda da kendimi geliştirme çabası içerisinde oldum. Bu amaçla eğitimim sırasında çalışma hayatına başladım. Aynı zamanda derslerime özen gösterdiğim için dönemsel onur ve yüksek onur öğrencisi olma başarısı gösterdim. Üniversite döneminde çok faal bir öğrencilik geçirdim. Okulun birçok organizasyonunda aktif rol aldım. Bunlardan en önemlisi; ODTÜ ve Boğaziçi Üniversitesi’nden sonra ilk kez Uludağ Üniversitesi’nde yapılan “Münazara Turnuvaları” oldu. Turnuvadaki tek bayan maç yöneticisi bendim. Ayrıca her yıl düzenli olarak yapılan bahar şenliklerinin

organizasyonunda ve kariyer günlerinin düzenlenmesinde aktif roller üstlendim. Tüm öğrenimim boyunca sadece dersler ile değil sosyal organizasyonlarla da ilgilendim. İlk ve orta öğretim hayatım süresince çeşitli bilgi yarışmalarında, kompozisyon ve karikatür yarışmalarında aldığım il, bölge ve ülke derecelerim var. Üniversiteyi bitirdikten sonra Ankara Üniversitesi Siyasal Bilimler Fakültesi İşletme Bölümünde yüksek lisans yaptım. Yüksek lisans eğitimim sırasında sektörel araştırmalar ve sunumlara daha fazla ağırlık vererek akademik yapıyı iş hayatımla uyumlu hale getirmek için çaba gösterdim. Şimdi ise Mengerler Ticaret Türk A.Ş., Mengerler Kiralama’da çalışıyorum. Bir yandan doktora için hazırlanıyorum. Bebeğim dünyaya geldikten sonra doktora yapmayı istiyorum. Araç kiralama sektörü ile tanışmanız nasıl oldu? Sırası ile Tök Rent a Car’da Genel Koordinatörlük ve National&Alamo firmalarında Bölge Koordinatörlüğü yaptıktan sonra Mengerler Kiralama’da göreve başladım. Tök Rent a Car’da çoklu marka stratejisi ve yüksek adetli filoların yönetimi, National&Alamo’da günlük kiralama sektörünü tanıma fırsatım oldu. Mengerler Kiralama’da ise lüks kiralama hizmeti veriyoruz ve yine ülkemizde ilk defa operasyonel otobüs&kamyon kiralama projelerini gerçekleştiren ekibin bir parçası olarak sektörle ilgili farklı uzmanlık alanlarında bilgi sahibi olma fırsatım oldu. Zaten sektörde olan babamın ofisine yaptığım ziyaretlerle sektörle ilgili belli bir görüş sahibiydim. Tök Rent a Car firmasında satışların başarıya ulaşabilmesi adına maliyet tabanlı ve hizmeti geliştirici projeleri yönettim. Bu fiyatlarımızın ciddi anlamda aşağı çekilmesine imkan tanırken müşteri memnuniyetimizi de arttırdı. Başladığım yıllarda Ankara için henüz çok yeni olan bu tedarik yönteminin anlaşılmasında büyük katkılarım olduğuna inanıyorum.

Hazırlamış olduğunuz projeyi biraz detaylandırır mısınız? Enşasyon etkisinin otomobil ikinci el fiyatlarını saptırdığı dönemler geride kaldı. Piyasanın yapısı o kadar değişti ki kiralama firmalarının sayısı, araç temini kolaylığı, markaların büyük kampanyaları; dolayısıyla araç artık bir yatırım ürünü olmaktan çıkarak demirbaş haline geldi. Bunun doğru ve analitik bir şekilde ifade edilmesi gerekiyordu. Ülkemizde araç finansmanı konusunda dört alternatif yöntem mevcut. Firma aracı peşin para ile satın alabilir, bankadan kredi kullanabilir, finansal leasing yöntemini seçebilir ya da kiralayabilir. Bu dört alternatif finansman modeli arasındaki farkları, bu farklılıkların firma maliyetlerine yansımalarını araştırdım ve tabloladım. Böylece kiralamanın avantajları ön plana çıkmaya başladı. Bunları toplayarak ve anlamlandırarak tezimi, kitabı ve otomobil finansman yazılımını geliştirdim. Yaptığınız çalışmaların ve geliştirdiğiniz projelerin sektöre ne gibi katkıları oldu? Ülkemizde kiralama sektörünün temellerini sağlamlaştırmaya çalıştığı bir dönemde çalışmaların hazırlığına girdim. Sektördeki üç temel boşluğu giderecek şekilde çalışmalar yaptım. Sektörle ilgili ülkemizin ilk akademik çalışması, ilk kitabı ve ilk finansman yazılımı… Önemli bir boşluğu gidererek sektörün akademik, bürokratik ve profesyonel çevrelerce daha kolay tanınmasına imkan tanıyan bir ürün ortaya koyduğumun inancındayım. Okuldaki danışman heyetim tarafından bu çalışmam büyük destek ve takdirle karşılandı. Dernek toplantılarımızda sektörün kendini ifadesi konusunda sıkıntılarımızın ifade edildiği bir dönemde tez çalışmamı sunarak kitaplaştırma projemden bahsettim ve dernek sponsorluğunda basımı/dağıtımı konusunda çok büyük destek aldım. Böylece ülkemizde alanında gerçekleştirilen ilk akademik çalışma sonrası ilk kitap çalışmasını hazırlamış oldum. Yazılım bir firmanın araç tedarikinde kiralama yöntemini tercih etmesi durumunda ne kadar düşük maliyet imkanı kazandığını matematiksel ifadelerle ortaya koyuyor. Markamızın Mercedes-Benz E 200CGI bir aracı Kurumlar Vergisi’ne tabi bir müşteri satın alma yerine kiralama ile finanse ettiğinde 17.000 Euro daha düşük maliyet, Gelirler Vergisi’ne tabi bir müşteri de 23.000 Euro daha düşük maliyetle temin ediyor. Bu da demek oluyor ki eskiden sürekli anlattığımız vergisel ve operasyonel avantajlar artık elle tutulabilir şekilde ispatlanabiliyor. Bir müşterinin tek araçta ve aynı zamanda hizmet alırken elde ettiği bu maliyet avantajını kiralama firması, hem de bu işin ticaretini yapan taraf olmasına rağmen ancak çok büyük hacimlerdeki filoların yönetimi sonrasında elde edebiliyor. Tüm finansal avantajlarına rağmen ikinci el bedelinin kiralama firmasında kalması sadece operasyonel avantajların algılanmasına sebep oldu. Kullanıcılarda her durumda tüm maliyetleri üstlenmesi gereken kiralama firmalarıdır algısı oluştu. Kiralama sektörünün kasko alımı konusunda çok büyük sıkıntıları var. Poliçeleri sigorta firmaları tarafından iptal ediliyor, yeni poliçe teklifleri verilmiyor ya da astronomik rakamlar sunuluyor. Zira daha önceden araçlarını satın alan bir firmanın kaza oranı aynı araçları kiralama ile finanse ettiğinde aniden yükseliyor. Halbuki kullanıcı aynı kullanıcı, araç aynı araç, firma aynı firma, değişen tek şey finansman yöntemi. Müşterilerimize yaptığımız danışmanlık hizmetimiz ile müşterimiz işe ne kadar kar ettiğinin bilinci ile başlıyor ve araç kullanımında özene dikkat ediyor. Bu çalışmaların tanıtım yanında operasyonel katkılarının olduğunu destekliyor.

Kitabınız ile ilgili size gelen geri bildirimler ne şekilde? Çok olumlu geri bildirimler alıyorum. Öncelikle TOKKDER’den çok büyük teşekkür aldım. TOKKDER Yönetim Kurulu Üyeleri ve özellikle Sn. İlhan Yılmaz, Sn. Müfit Önder bu konuda bana büyük destek verdiler. Okuyanlar, kitaptaki sayısal boyut ve yazılımın nasıl olacağını yorumlamaya, benden fikir almaya çalışıyorlar. Araştırmalarınızı yaparken, Mengerler Kiralama’dan destek alıyor musunuz? Şirketimden gereken desteği daima alıyorum. Yönetim Kurulu Üyemiz Sn. Hayrettin Karaboğa, Genel Müdürümüz Sn. Nusret Güldalı ve Kiralama Müdürümüz Sn. Rıza Yazıcıoğlu’nun desteğiyle bir pazarlama altyapısı kurgulamak adına “Pazarlama& Operasyon Sorumlusu” olarak göreve getirildim. Birebir pazarlama, sanal pazarlama ve Mengerler T.T.A.Ş.’nin 10 ilde sahip olduğu 13 ayrı showroom üzerinden genel satış imkânlarının kullanılmasında doğru yönetimi uygulamaya çalışıyoruz. İşimden aldığım keyif ve heyecanım Mengerler tarafından olumlu karşılanıyor.Bu anlamda onlara da çok şey borçluyum. Biraz da ikinci kitabınızdan söz edermisiniz? İhtiyacı nasıl doğdu, içeriği nedir? Araç kiralama sektöründe kurumsal yönetim ilkeleri konusunda sıkıntı yaşandığını gözlemlemiştim. Bankalarda çok yoğun kredilerin kullanıldığı, dolayısıyla kanuni anlamda altyapısının desteklenmesi gereken bir sektör. Dikkat ederseniz TOKKDER tarafından oturtturulması çalışılan temel konulardan biri budur. Kiralama sektörü herkesin adım atabildiği, izleyerek yapılan bir sektör haline geldi. Kiralama firmalarında bir varlık algılaması var. Evet bizim yatırım aracımız otomobiller ama adetlerin çokluğu bizim kârlılığımız ve etkin yönetebileceğimiz anlamına gelmiyor. Maalesef kiralama firmaları gelen müşterilerin tamamına cevap vermeye ve karşılayamayacağı oranda büyümeye çalıştı. Bu gerçekleşmeyince her iki taraf zarar gördü ve birçok müşteri sektöre inancını kaybetti. İkinci kitap bu riskler ve yönetilmesi, kurumsal yönetim ilkeleri hakkında olacak. Kitap ile ifade etmek dışında, projelerinizi başka nasıl paylaşmayı düşünüyorsunuz? Bu konuda geçmiş dönemde çalışmalarım oldu, gelecekte de bu tür çalışmalar planlamaktayım. Gerçekleştirdiğim çalışmalar ile birçok kişinin düşüncesini değiştirmeyi başarmıştım. Örneğin; bir vakıf üniversitesinde finans konusunda akademik kariyerli kişilere yaptığım sunumun ardından bir süre haber çıkmadı, birkaç ay sonra üniversite ve bağlı olduğu grubun tamamının araçları kiralamaya çevrildi. Bu aslında birebir anlatımın, çok daha etkili olabildiğini gösteriyor. Bu konuda özel bir eğitim kuruluşu ile çalışma yapmayı planlıyoruz.