2024 yılı için dünya ve Türkiye ekonomisine ilişkin beklentileriniz neler? Orta ve uzun vadede günlük / kısa dönem araç kiralama sektörüne dair öngörüleriniz nelerdir?

Otomotiv sektörü oldukça farklı bir yılı geride bıraktı. Yaklaşık 4 yıldır yaşanan araç bulunurluğu sorununun, özellikle 2023’ün sonlarına doğru büyük oranda ortadan kalktığını gözlemledik. Birçok marka son dönemde ulaşamadığı satış rakamlarına erişiyor. Bu da arz tarafında sorunun büyük oranda aşıldığını gösteriyor. Bununla birlikte yaklaşık 4 yıldan bu yana biriken talep ve uygulanan satış kampanyaları, satışların belli oranlarda tutulmasına yardımcı oluyor. Her modelde olmasa da, bulunurluk sorununun büyük oranda ortadan kalktığını ifade edebiliriz. Önümüzdeki yıl da bu rahatlamanın etkilerini hissetmeye devam edeceğiz.

Rekor satış rakamları getiren 2023 yılının ardından 2024 yılında araç bulunurluğu anlamında normalleşme sürecinin devam edeceğini söyleyebiliriz. Daha önceki yıllarda olduğu gibi şirketlerin fırsat buldukça kampanyalar yapacağı bir yıl olacaktır. 2023’te ilk defa 1 milyonun üzerinde bir pazar elde edilmiş olsa da 2024 yılında daha farklı bir tabloyla karşılaşacağımızı öngörüyoruz. Araç fiyatlarında yükseliş, kredi maliyetleri, krediye ulaşmada zorluk ve kısıtlar, pazarın yüzde 30-35 civarında daralmasına yol açabilir. Bu noktada otomobil ve hafif ticari dahil olmak üzere 750-800 bin civarında bir pazar hacmi gerçekleşebilir.

Toyota olarak önümüzdeki yıl pazarın büyüklüğüne göre yüzde 10’luk bir paya sahip olacağımızı düşünüyoruz. Şu anda ürün gamımız çok geniş. Sedan modeller konusunda zaten çok iyi bir konumdayız. Bununla birlikte ticari araçlar ve SUV segmentinde de çok güçlendik. Bütün modellerimizde tam hibrit versiyonumuz bulunuyor ve bu anlamda tek markayız. Tüm beklentilere yanıt verecek bir yelpazeye sahibiz.

Sürdürülebilirlik günümüzün önemli konularının başında geliyor. Bu bağlamda, fosil yakıtlı taşıtların yerini yakın zamanda çevre dostu taşıtlar alacak gibi görünüyor. Markanızın çevre dostu, dolayısıyla elektrikli araçlar konusundaki çalışmalarından bahseder misiniz?

Şu anda otomotiv sektörü daha önce olmadığı kadar büyük ve hızlı bir dönüşümden geçiyor. Toyota olarak biz bu geçiş sürecini, her ülke ve bölgeye uygun seçenekler sunarak yönetiyoruz. Toyota bu sayede karbon emisyonlarını en kısa sürede azaltmayı hedeflerken aynı zamanda müşteriler için en uygun modelleri sunuyor.

Elektrikli otomobiller önümüzdeki dönemin teknolojisi fakat elektrikli araçların gelişimi, altyapının oturması, müşterinin yaşam şekli tüm bunlar bir araya gelip de gerçekten pazarın domine edilmesi için zamana ihtiyaç var. Toyota olarak pazar koşullarına ve yerel altyapıya uygun olarak farklı güç üniteleriyle karbon nötre giden yolda çok yollu bir yaklaşım sunuyoruz. Bu yaklaşım hibrit, plug-in hibrit, tam elektrikli ve hidrojen yakıt hücreli araçları kapsıyor.

Toyota, tam hibrit araçlarda elde ettiği uzun yıllara dayanan deneyimini elektrikli araçlara da aktarıyor. Aynı zamanda yeni modellerle de elektrikli ürün gamını genişletiyor. 2026 yılına kadar özel olarak elektrikli araçlar için yapılmış platforma sahip 6 tam elektrikli modeli sunma hedefine sahip. Yeni tanıtımı yapılan Urban SUV ve Sport Crossover konseptleri, geçen yıl tanıtımı yapılan Compact SUV konsepti ve bZ4X markanın 6 tam elektrikli modelinden 4’ünü oluşturuyor. Ayrıca 2026’dan sonraki araçlarda sunulacak yeni nesil batarya teknolojileri, maliyeti düşürürken menzili artıracak. Ayrıca 10 dakikalık şarj ile yüzde 10’dan yüzde 80 kapasiteye ulaşılabilecek.

Tüm bunlarla birlikte 2026 yılına kadar Toyota, Avrupa’da binek otomobillerden hafif ticari araçlara kadar yaklaşık 15 farklı sıfır emisyonlu araç sunacak. Bu araçlardan 6 adedi ise, özel olarak geliştirilen elektrikli araç platformu üzerine yapılacak. Bununla birlikte bu dönemde Toyota’nın Avrupa’da yıllık satış oranının yüzde 20’sinin tam elektrikli olması, yıllık 250 binden fazla tam elektrikli satışının gerçekleşmesi bekleniyor.

Karayolu Taşıma Yönetmeliği’nde yapılan düzenlemeler ile birlikte hafif ticari araç kiralamanın önü büyük ölçüde açılmıştı. Buna bağlı olarak, hafif ticari araçların operasyonel kiralama sektörünün filosundaki payı da günden güne artıyor. Hafif ticari araçlar operasyonel araç kiralama sektörünün büyümesinde önemli rol üstlenecek gibi görünüyor. Bu konudaki görüşleriniz nelerdir?

Yapılan bu düzenleme müşterilerin, hafif ticari araçlarını almak yerine kiralama çözümünü de değerlendirmelerine fırsat tanıyor. Kurumlar hafif ticari araç kiralayarak bunun için bir sermaye ayırmadan vergi avantajından yararlanıp, bakım, onarım ve ikinci el değer kaybı riski gibi konulardan etkilenmeksizin birçok fayda sağlayabiliyorlar.

Toyota olarak Hilux, Proace City ve Proace Cargo olmak üzere geniş bir hafif ticari ürün gamımız bulunuyor. Bununla birlikte, uzun zamandır kurumsal araç kiralama markamız “Rent a Toyota” çatısı altında, müşteri ihtiyaçlarına göre başta küçük ve orta ölçekli işletmeler olmak üzere kurumsal şirketler için avantajlı kiralama çözümleri sunmaktayız.

İhtiyaç ve alışkanlıklarımızdaki değişime bağlı olarak, dijitalleşme hayatımızın her alanında çok daha fazla yer almaya ve bizlere birçok kolaylığı birlikte sunmaya başladı. Dijitalleşme konusunda markanızın ne tür çalışmaları var?

Dijitalleşme, artık hayatımızın ayrılmaz bir parçası haline geldi. Tüm hizmetlerimizde dijitalleşmeye doğru hızla ilerliyoruz. Bunu geliştirdiğimiz araçlardan, sunduğumuz hizmetlere kadar müşterilerimize dokunduğumuz her alanda görebiliyoruz. Biz marka olarak dijitalleşmeye doğru adım atarken, aynı zamanda müşterilerimizin hayatını kolaylaştıracak çözümler sunmak üzere hareket ediyoruz. Otomotiv sektöründe teknolojik gelişmeler çok hızlı bir şekilde gerçekleşiyor ve biz de müşterilerimize zaman kazandıracak, hayatlarını kolaylaştıracak çözümler ortaya koyuyoruz.

Bu noktada sayısız dijitalleştirme çalışmamız bulunuyor. Bunlarından biri olarak Toyota Dijital Bayi çözümünü söyleyebiliriz. Müşterilerimiz istedikleri aracı, nerede olurlarsa olsunlar, canlı olarak satış temsilcilerimizle birlikte inceleyebiliyorlar ve araç hakkında bilgi alabiliyorlar. Bu hizmetimizi bayilerimizdeki sıfır kilometre ve ikinci el araçlarımız için gerçekleştiriyoruz.

Aynı zamanda 2023 yılının sonunda devreye alınan online rezervasyon sistemimiz de, otomobil satın almayı daha hızlı ve kolay hale getirebiliyor. Toyota Corolla Hatchback Hybrid modelini online olarak satışa sunduk. Toyota müşterileri tercih ettiği aracı, donanımı ve rengi seçtikten sonra kredi kartı veya dijital bankacılık kanalıyla rezerve edebiliyorlar. Böylece yıllar boyunca geliştirdiğimiz güçlü satış ve servis ağını online rezervasyon sistemi ile dijital platformlara taşıdık. Mobilite konusunda sektöre öncülük eden bir marka olarak dijital çözümlerimizle de öne çıkmaya devam ediyoruz.