Toyota Türkiye Pazarlama ve Satış A.Ş. CEO’su- Ali Haydar BOZKURT Röportajı
Covid-19 salgınının gölgesinde girdiğimiz 2021 yılında dünya ve Türkiye’ye ilişkin beklentileriniz neler? Ekonomiye ve otomotiv sektörüne dair öngörüleriniz nelerdir?
2021 yılı, okunması ve şimdiden tahmin edilmesi zor bir yıl olacak. Ülkemiz ve dünya için aşılamanın yoğun olarak sürmesine rağmen pandeminin seyrini tahmin etmek yine de çok güç. Bu pencereden baktığımızda iş yerlerinin, esnafın, fabrikaların özel önlemlerle ticaret hayatına kısmen de olsa geri döndüğünü görüyoruz. Özellikle aşılamanın başarılı olması durumunda ve mutasyona karşı benzer aşıların bulunması ile birlikte 2021 yılında Türkiye ve dünya ekonomilerinde hızlanma görülebilir. 2020 yılındaki küçülmenin etkisi bu yıl itici güç olacaktır.
Sektörümüze baktığımızda ise yine pandemi şartlarına bağlı olarak faiz, döviz kurları ve vade süreleri gibi parametrelerin ışığında 2020’ye göre biraz da olsa düşüş göstereceğini ve 700 binler seviyesini görebileceğini düşünüyorum. Pandemi döneminin başlangıcında olduğu gibi şu an için azalarak da olsa devam eden bulunurluk en önemli konuların başında geliyor. Tüm fabrikalar ve tedarikçiler yeni normale göre üretim yapıyor. Bu da üretimi etkiliyor ve bulunurluk konusu ortaya çıkıyor. Sektörümüz çok dinamik, anlık gelişmelerden etkilenen ve tüketici davranışlarının konjonktüre göre şekillendiği bir sektör. Bu durum pazar tahmini yaparken bazen revizelere yol açabiliyor. Bunun yanında kurların bir miktar gerilediğini görüyoruz. Kurların etkisi ile fiyatlarda hemen bir değişim olmuyor. Burada belirleyici unsur stokların ne zaman girdiğine ve stok seviyelerine bağlı olarak değişiyor. Kurlar arttığında fiyatlara hemen yansımıyorsa, değiştiğinde de fiyatlar farklılaşmıyor.
Operasyonel kiralama firmalarına yaklaşımınız ne şekildedir? Operasyonel kiralama firmalarına sunduğunuz hizmetlerden bahseder misiniz?
Son yıllarda artan talebin yanı sıra, gelişen farklı ve yeni kanallar ile birlikte filo satışlarının otomotiv pazarındaki öneminin her geçen gün daha da arttığını görmekteyiz. Bu paralelde marka olarak son yıllardaki satış performansına baktığımızda, toplam satışlarımız içindeki filo payımız istikrarlı bir şekilde artış kaydetmiştir.
Uzun yıllardır geliştirmekte olduğumuz filo stratejilerimiz çerçevesinde, özellikle 2019 yılında lansmanını gerçekleştirdiğimiz ve satışa sunduğumuz ilk günden itibaren tüm müşterilerimizin beğenisini kazanan Corolla Hybrid modelimizin filo pazarında da en çok tercih edilen sedan modellerinden biri olması; pazardaki konumumuzu çok daha sağlamlaştırarak markamızı operasyonel kiralama firmaları tarafından da en çok tercih edilen markalarından biri haline getirmiştir.
Toyota Türkiye olarak filo satış stratejilerimizin merkezine kendilerini çözüm ortaklarımız olarak nitelendirdiğimiz operasyonel kiralama firmalarını konumlandırdık. Son yıllarda önemli bir büyüme oranı yakalamış olan ve çok hızlı bir şekilde sektörel kurumsallaşmasını tamamlayan kiralama firmaları ile birlikte satış hacmimizi büyütmeye devam etmek düşüncesi ve hedefini taşıyoruz.
Operasyonel kiralama firmaları ile ilgili uzun dönemli ve sürdürülebilir stratejilerimizi oluştururken ana hedefimiz, yıllar içinde kurmuş olduğumuz kuvvetli ilişkileri devam ettirmek ve hem satış hem de satış sonrası kanadından gelen talepler karşısında mutlak çözümler üretmektir.
Çevre dostu teknolojisi, konforu ve düşük yakıt tüketim özellikleri ile banka, telekomünikasyon, ilaç, hızlı tüketim gibi birçok önde gelen yerel ve uluslararası kurumsal firmaların ilk ve ana tercihi olmaya başlayan, pazarda hızla yaygınlaşan hibrit modellerimiz için operasyonel kiralama firmaları ile de özel stratejiler geliştirerek çok güzel sonuçlar aldık.
Markamızın hem ülkemizdeki hem de global pazardaki tüketici nezdinde uzun yıllar içerisinde oluşturduğu pozitif ve güçlü imaj operasyonel kiralama şirketlerinin de markamıza olan bakış açısını ve satın alma kararlarını olumlu bir şekilde etkilemeye devam etmektedir. Toyota ve Lexus, satışlardaki başarısının yanında aynı zamanda müşteri memnuniyeti konusunu kendisine birincil başarı kriteri olarak belirlemiş yegane markalarımızdır.
Bu başarı kriteri doğrultusunda da perakende ya da filo müşterisi olarak ayırt etmeksizin tarafımızdan çözüm beklenen her konuyu aynı özveriyle ele almaya devam etmekteyiz. Ayrıca geçtiğimiz sene markamız bünyesinde oluşturduğumuz CEX (Customer Experience-Müşteri Deneyimi) Direktörlüğü ile tüm müşteri deneyimi süreçlerini ele alarak müşterilerimize çok daha farklı ve kaliteli bir hizmet anlayışını da hayata geçirdik. Büyük bir memnuniyetle gözlemliyorum ki özellikle son birkaç yıldır operasyonel kiralama firmaları uzun dönemli yatırım planladıkları markaları çok kapsamlı ve özenli bir şekilde değerlendirmektedirler. Satın alma fiyatı elbette ki önemli bir kriter olmaya devam etmektedir ancak özellikle bir markanın geleceğin teknolojilerine yatırım yapması, ikinci el pazarındaki konumu, satış sonrasında yaratmış olduğu avantajlar, tedarik sıkıntısı yaşatmaması, güçlü bayi teşkilatı ve de müşteri memnuniyetine verdiği önem şirketlerin tercihlerini belirlemektedir. Toyota Türkiye tüm bu kriterleri eksiksiz karşılayabilmiş ve kendisine yatırım yapan firmaların tümünden pozitif geri dönüşler almayı başarabilmiş bir şekilde bu pazarda büyümeye ve büyürken de aynı şekilde çözüm ortaklarının beklentilerini karşılamaya eksiksiz bir şekilde devam edecektir.
Günlük kiralama firmalarına yaklaşımınız ne şekildedir? Günlük kiralama firmalarına sunduğunuz hizmetlerden bahseder misiniz?
Günlük kiralama firmalarını bir filo araç satış kanalı olarak görmek yerine, ortak pazarlama çalışmaları gerçekleştirebildiğimiz özel bir çözüm ortaklığı olarak değerlendiriyor ve stratejilerimizi bu doğrultuda oluşturuyoruz. Yenilikçi teknolojiler konusunda öncü olan markamız için nihai kullanıcıların ve müşterilerimizin araçlarımızı test etmelerinin öneminin daha da arttığı bu dönemde günlük kiralama firmaları bu deneyimlemelere çok önemli katkılar sağlamaktadır.
Öte yandan kiralama sektörünü etraflıca incelediğimizde günlük kiralama firmalarının oldukça dinamik bir şekilde ve çok hızlı büyüyerek özellikle son birkaç yıl içerisinde kendi pazarlarını oluşturduklarını rahatça söyleyebiliriz. Bu büyümede turizmin hızla gelişmesi, havaalanlarının sayısındaki hızlı artış ve tüketici ihtiyaçlarının farklılaşmasının yanı sıra uluslararası birçok günlük kiralama markasının Türkiye ofislerini açmaları etkili oldu.
Lansman dönemlerinde ve yeni ürünlerimizin tanıtımında, hibrit gibi stratejik ürünlerimizin yaygınlaşmasında günlük kiralama firmalarıyla iş birliği yapmaya devam ediyoruz. Bu doğrultuda hem araç tedariki, hem de satış sonrasında yapmış olduğumuz kampanyalar ve sağladığımız avantajlarla günlük kiralama firmalarını Toyota markası olarak destekliyor, büyümesinin ve gelişmesinin tüm otomotiv sektörüne büyük faydalar getireceğine inanıyoruz.
Bir diğer önemli konu da günlük kiralamanın yanında özellikle son dönemde gelişimi hızlanan araç paylaşım sistemi ve saatlik araç kiralama hizmeti sunan firmaların artışının sektöre büyük bir dinamizm katması olmuştur.
Farklı segmentlerdeki modellerimizle günlük kiralama şirketlerinden çok olumlu tepkiler alıyoruz. Özellikle hibrit modellerimizin prestijli iç ve dış tasarımı, yüksek standartlardaki donanım seviyesi, üstün performans ve düşük yakıt tüketim özelliğiyle Toyota markasını günlük kiralama firmaları tarafından en çok tercih edilen markaların arasında özel bir konuma getirdi.
Operasyonel kiralama şirketleri için markaların sunduğu satış sonrası hizmetlerin kalitesi büyük önem taşıyor. Markanız bu konuya nasıl yaklaşıyor? Satış sonrası hizmetlerde operasyonel kiralama şirketlerine ne gibi avantajlar sağlıyorsunuz?
Türkiye’nin her bölgesinde konumlanmış bayi ağımız ile hem Toyota hem de Lexus markalarımız için aynı standartlarda ve yüksek kalitede hizmet vermeye devam ediyoruz. Operasyonel ve günlük kiralama firmaları için satış sonrası süreçlerimizle ilgili kapsamlı bir satış sonrası avantajlar paketi oluşturmuştuk, çözüm ortaklarımızdan oldukça olumlu geri bildirimler aldığımız bu özel satış sonrası uygulamamızı başarıyla ve istikrarlı bir şekilde geliştirerek devam ediyoruz. Ayrıca bayilerimiz özellikle operasyonel ve günlük kiralama firmalarının iş akışlarında bir aksama yaşamamaları adına imkanları çerçevesinde ikame araç, yerinden araç alma ve teslim etme, servislerde öncelik gibi hizmetler vermektedirler.
Covid-19 salgını ezberlerimizi bozdu. Bu dönemde müşteri alışkanlıkları değişime uğradı. Dijitalleşme hayatımızın her alanında daha fazla yer almaya başladı. Dijitalleşme konusunda şirketinizin ne tür çalışmaları var?
Pandemiyle birlikte alınan önlemler çerçevesinde evden çalışma modeline geçiş yapmıştık. Yeni normallerin hayatımızı şekillendirdiği ve yeni çalışma modellerinin oluştuğu bu düzene tüm birimlerimiz hızlıca adapte oldular. Altyapımız ve süreçlerimiz, evden çalışma modeliyle rahatlıkla yürütülebilecek güce sahipti. Son dönemde dijitalleşme alanında yaptığımız geliştirmeler ile birlikte iş yapış biçimlerimizde birçok iyileştirmeyi devreye almıştık. Zaten hayatımızın bir parçası olacak dediğimiz teknolojilerin kullanımını pandemi dönemi hızlandırmış oldu. 4-5 senede yaygınlaşacak çalışma şekillerinin kullanımı erkene çekilmiş oldu.
Bu süreçte devreye aldığımız online uygulamalarla müşterilerimize farklı dijital platformlar üzerinden olanaklar sunarak her alanda süreçleri kolaylaştırmaya çalışıyoruz. Müşterilerimizin showroom ziyaretlerini, kendi evlerinden veya istedikleri yerden yapabilecekleri “İnteraktif Showroom” uygulamamız bulunuyor. Bu uygulama ile müşterilere Toyota modelleriyle ilgili her türlü bilgi, sesli ve görüntülü olarak akıllı telefonları veya bilgisayarları üzerinden iletiliyor ve müşterilerle canlı iletişim kurulabiliyor.
Interaktif Showroom gibi sektöründe yine bir ilk olan “Chatbot” uygulamasını da 2017 yılında devreye almıştık ve COVID- 19 sürecinde de aktif olarak kullanılmaya devam ediyor. Facebook Messenger üzerinden çalışan ve “Toyota Hazır- Cevap” olarak adlandırılan yapay zeka uygulaması ile Toyota ile ilgili her türlü bilgiye ulaşmak son derece hızlı ve kolaylaşmış durumda.
Adaptasyon süreci kapsamında bayilerimiz; müşterilerimize bayiyi ziyaret etmeden satış ve servis randevularını online olarak web sitemiz üzerinden almaya olanak sağlayan uygulamalar sunmaktayız. Bunun yanında ayrıca bayilerimizle ve çalışanlarımızla düzenli olarak yaptığımız görüntülü görüşmelerle süreç hakkında bilgilendirme yapıp, bu süreci en rasyonel yöntemlerle yönetmeye çalışıyoruz.