1. 2018 yılına ilişkin kısa bir değerlendirme

Geçtiğimiz yıllarda gerek dünyada, gerekse Türkiye’nin içerisinde bulunduğu bölgede pek çok çalkantılı siyasi ve ekonomik gelişme yaşandı. (i) Orta Doğu’da artan siyasi belirsizlik, (ii) ABD ve Çin arasındaki ticaret savaşı, (iii) euro’nun değerini korumak için konan gümrük vergileri ve kotalar, (iv) Brexit ve (v) Amerikan Merkez Bankası’nın faiz artırımları bu gelişmelerden yalnızca birkaçı olarak gözümüze çarpmakta.

Dünya’nın önde gelen hukuk bürolarından Baker Mc- Kenzie’nin hazırladığı ve 2018 yılını değerlendirdiği Global İşlemler Raporu’na göre, yatırımcılar 2018 yılında da hissedilen bu küresel ve bölgesel olumsuzluklara rağmen, stratejik bir yaklaşımla makroekonomik belirsizliklerden etkilenmemeyi ve birleşme ve devralma pazarında yatırımlarını sürdürmeyi tercih etti. Yatırımcıların bu yaklaşımı birleşme ve devralma pazarının gerek dünyada, gerekse Türkiye’de 2018 yılı boyunca hareketliliğini korumasını sağladı.

2. Dünyada ve Türkiye’de 2018’den 2019’a Eğilimler

2018 yılında birleşme ve devralma faaliyetleri dünya çapında 3.53 trilyon Amerikan Doları işlem hacmine ulaştı. Özel yatırım fonlarının bu işlemler içerisindeki payı ise yüzde 29’dan yüzde 34’e ulaşarak, önceki beş yıllık süreçteki artışını sürdürdü.

2018 yılında Türkiye’deki işlem hacmi ise, 2016 yılındaki rekor düşüşten ve 2017 yılındaki 10.3 milyar Amerikan Doları seviyesinden sonra yaklaşık 12 milyar Amerikan Doları seviyesine yükseldi. Bu tutarın 7.6 milyar Amerikan Dolarlık kısmı yabancı yatırımcılardan sağlandı.

2018 yılında Türkiye’de finansal yatırımcıların toplam işlem hacmine katılımı ise küresel ölçekle mukayese edildiğinde nispeten mütevazı sayılabilecek yüzde 8 seviyesinde kaldı. Bu sınırlı katılımın gerekçesi ise finansal yatırımcıların küresel ve bölgesel makroekonomik olumsuzluklardan önemli ölçüde etkilenmiş olması gösterildi. Ancak bu noktada, Türkiye’de finansal yatırımcıların hisselerini satarak gerçekleştirdikleri çıkış işlemlerinin 2018 yılı içinde başarı ile tamamlandığını da göz ardı etmemek gerekir. Actera ve Esas Holding’in UN-RoRo’dan çıkışının ve Goldman Sachs’ın Aksa Enerji’den çıkışının da örnek teşkil ettiği üzere, özel yatırım fonları 2018 yılında Türkiye’deki en iyi 10 işlem arasında gösterilen birçok başarılı çıkış gerçekleştirdiler. Aynı zamanda 2018 yılındaki bu çıkışlar, Türk özel yatırım fonlarının 2012 ve 2013 yıllarında topladığı fonlardan yüksek performans ve yatırım getirileri elde ettiğini de gösterir nitelikte işlemler oldular.

Peki ya 2019 yılının yabancı yatırımlar açısından nasıl geçmesi bekleniyor? Geçtiğimiz yıllarda Türkiye’de hisse devir sözleşmelerinden doğan damga vergisinin kaldırılması, yatırım teşviklerinin sunulması ve yatırım uyuşmazlıklarının etkili ve hızlı çözümü için İstanbul Tahkim Merkezi’nin kurulması gibi birleşme ve devralma faaliyetlerini kolaylaştırıcı yasal ve idari reformlar gerçekleştirilmesi de yatırım faaliyetlerine olumlu katkılarda bulundu. Bunun yanında Türkiye’nin, 31 Mart 2019 yerel seçimlerinden sonra uzunca bir süre herhangi bir seçim beklemiyor olması da Türkiye için siyasi ve ekonomik olarak daha istikrarlı bir dönem anlamına gelebilir.

Bu olumlu noktalar ile birlikte, 2018’de imzalanan bazı önemli işlemlerin 2019 yılının ilk çeyreği itibari ile henüz kapanmamış da olmasının da etkisiyle, 2019 yılının ilk yarısında pazardaki hareketliliğin sürmesi beklenmekte. Ancak, diğer yandan 2019 yılının ikinci yarısının ve 2020 yılının birleşme ve devralma pazarında baş gösterebilecek siyasi ve makroekonomik gelişmelerin de etkisiyle bir yavaşlama ile devam etmesi de pek muhtemel gözükmekte.

2019 yılı için yatırımcıların en dikkatini çeken sektörlerin ne olabileceğine bakıldığında ise, cevap 2018 yılında yükselmeye başlayan trendler ile şekilleniyor. Türkiye’de her geçen gün internet kullanıcısı ve internet üzerinden alışveriş yapan kullanıcı sayısının arttığı göz önünde tutulduğunda, 2019 yılında e-ticaret pazarında yüksek bir büyüme oranı beklenmekte. Yakın zamanda gerçekleştirilen Trendyol, Hürriyet Emlak, Modanisa ve Peak Games devralma işlemleri de bu pazara ilgiyi ve pazardaki büyümeyi kanıtlar nitelikte. Bu doğrultuda e-ticaret pazarı henüz doygunluğa erişmeden 2019 yılı boyunca yapılacak yatırımların yatırımcılara yüksek yatırım getirileri sağlaması da beklentiler arasında. E-ticaret pazarının yanında, ayrıca ihracata dayalı işler ile iştigal eden şirketlere yapılacak yatırımlar da 2019 yılında fırsat oluşturmaya devam edecek gibi gözükmekte. Ayrıca, Türkiye’de sunulan düşük işçilik ve üretim masrafları da Türk şirketlerini ve Türkiye’yi yabancı yatırımcıların halen önemli bir yatırım ve üretim ortamı olarak görmesinde önemli bir etken.

Bütün bu gelişmeler ışığında, birleşme ve devralma pazarı Türkiye’de hızla değişebilen şartlara yine oldukça hızlı uyum sağlayan bir pazar olma özelliği taşıdığından, bu pazar 2019 yılında da olumlu ve güçlü kalmaya devam edecek diye düşünmek ve 2019 yılını ihtiyatlı bir iyimserlikle kucaklamak çok da hatalı bir beklenti olmaz kanaatindeyiz.