2018 yılı hem küresel olarak, hem ülkemiz özelinde birçok ekonomik gelişmeye şahit olduğumuz, ticari faaliyetler açısından zorlayıcı bir yıl oldu. Yükselen korumacı politikalar, zorlaşan rekabet koşulları ve küresel ekonomide görülen yavaşlama işaretleri dünya ekonomisini zorladığı gibi ülkemizde özellikle yılın 2. çeyreğinde yaşanmaya başlayan ekonomik hareketlilik sanayimizin rekabet koşullarını zorlaştırdı.

2018 yılında motorlu araçların küresel üretim gelişimine baktığımızda, yüzde 0,3 oranında bir azalma ile dünyada 97 milyon araç üretimi gerçekleşeceğini, küresel otomotiv pazarının ise yüzde 0,2 oranında azalma ile 96,6 milyon adet seviyesinde gerçekleşeceğini görülmektedir. Dolayısıyla, dünyada otomotiv üretimi ve pazarı gelişiminin 2017 yılına paralel seviyede gerçekleştiğini söyleyebiliriz.

Türkiye’ye baktığımızda ise geçmişten bu yana dönemsel dalgalanmalar yaşayan otomotiv pazarımız 2015 yılında 1 milyon 19 bin adet ile rekor seviyeye ulaşmış, 2016 yılı itibarıyla durağanlaşma sürecine girerek 2017 yılında 1 milyon adet sınırının gerisinde kalmıştır. Geride bıraktığımız 2018 yılında yaşanan ekonomik hareketlilik ile birlikte, toplam üretim bir önceki yıla göre yüzde 9 azalarak 1 milyon 550 bin 150 adet olarak gerçekleşmiş, pazarımız ise bir önceki yıla göre yüzde 35 gibi çok ciddi bir daralma yaşayarak yılı 641 bin 541 adet seviyesinde kapatmıştır. Böylelikle, otomotiv pazarımızın küresel otomotiv pazarı içerisindeki payı yüzde 1 seviyesinin altında kalmıştır.

Ülkemizin lider ihracatçısı konumunda bulunan otomotiv sanayimiz, 2018 yılında ürettiği 100 aracın 85’ini ihraç etmiştir. Adet bazında ihracatımız sadece yüzde 1 oranında azalarak 1 milyon 318 bin 869 araç ile geçtiğimiz yıla kabaca paralel seviyede kalmıştır. Bu dönemde ihracat, gerek paritedeki değişim gerek artan katma değer sebebiyle dolar bazında yüzde 11 artarken, Euro bazında ise yüzde 6 arttı. Buna göre, toplam otomotiv ihracatı 32,2 milyar dolar olarak gerçekleşirken, otomobil ihracatı 12,4 milyar dolar ile 2018 yılını kapattı. Euro bazında otomobil ihracatı ise aynı seviyede kalarak 10,5 milyar Euro seviyesinde gerçekleşti.

Ana ihracat pazarlarımız arasında AB&EFTA ülkelerin (25,1 milyar dolar) ve Amerika kıtası (1,7 milyar dolar) ile başı çekti.

Otomotiv sanayiinin dış ticaret fazlası tarihin en yüksek seviyesine ulaştı

İlk 11 aylık rakamlara baktığımızda; TÜİK istatistiklerinin 87 GTİP sayılı ürün grubu dış ticaret analizlerine göre, geçtiğimiz yıl 6,5 milyar dolar olan dış ticaret fazlası 2018 yılının 11 aylık döneminde 11,8 milyar dolar seviyesine ulaşarak tarihsel olarak en yüksek seviyeye ulaştı. 13 yıldır ihracat lideri sanayi kolu olan otomotivin bu başarısını korumak önceliğimiz olmalı. Sanayimizin kg başına ihracat değerlerine bakıldığında ana sanayimizin 2016 yılından bu yana artış trendinde olduğunu ve Türkiye genelinin çok üzerinde seyrettiğini görüyoruz. Türkiye’nin toplam ihracatı göz önüne alındığında kg başına ihracat değerimiz 1,29 dolar iken, otomotivde bizim sattığımız her bir kg ürün değeri 9,53 dolar. Yani sektör ortalamasının 7,5 katı oranında kg başına ihracat değerimiz bulunuyor.

2019 yılı beklentileri

2019 yükselen korumacı politikalar, zorlaşan rekabet koşulları ve küresel ekonomide görülen yavaşlama işaretlerine bağlı olarak zor bir yıl olacak. Küresel olarak gündemde bulunan ticaret çatışmaları ve korumacılık eğilimlerinin yansıra en önemli ihracat pazarımız olan AB’de pazar büyümesinin yavaşlaması ve Brexit süreci bizim için kritik öneme sahip. Küresel üretimde büyümenin yavaşlaması, gelişen otomotiv teknolojileri ve regülatif sebeplerle artan maliyetler rekabetçiliğimizi etkileyecek diğer önemli konular olarak sıralanacak. Tüm bunların yanında iç pazarda büyüme trendinin yeniden oluşması en önemli gündem maddelerimizden biri olacak.

2019 yılında sanayimizin gündem maddeleri

Otomotiv sanayimizin rekabetçiliğini sürdürmek amacıyla 2018 yılında ilgili Bakanlıklarımızla yakın temas ve iş birliği içinde birçok önemli adımlar atılmasını memnuniyetle gözlemledik. 2019 yılında da bu yakın istişare sürecinin devam edeceğine olan inancımız tamdır. Bu çerçevede 2019 yılında öncelikli konularımız;

• İç pazarın yeniden büyümesi
• Üretim rekabetçiliğinin artışı için yüksek katma değerli ve teknolojili ürünlerin imalatının geliştirilmesi
• Kamu alımlarında otomobillere uygulanan menşe imtiyazının ticari araçlara genişletilmesi
• Veri ekonomisi mevzuatı
• İthalata karşı yerli üretimin rekabet kaybı yaşadığı alanlarda iyileştirme yapılması. Örneğin; üretim girdilerine getirilen; ilave gümrük vergisi, ek mali yükümlülük ve diğer koruma önlemlerinin otomotiv sanayi rekabetçiliğini bozmayacak şekilde uygulanması, mükerrer ÖTV uygulamasına çözüm getirilmesi
• Yerli yatırımların ülkemize çekilmesi için yatırım teşvik mevzularında iyileştirme yapılması, yatırımlara ilişkin vergi indirimlerinin daha makul süreler içinde kullanılabilmesi
• Biriken KDV alacaklarının daha hızlı ödenmesi.

2019 OSD’nin kuruluşunun 45. yılı

2019 OSD’nin kuruluşunun 45. yılı, sektörün çatı kuruluşu konumunda olan derneğimiz 45 yıldır otomotiv sanayiinin gelişimi için çalışmalarını aralıksız sürdürüyor. Temsil ettiğimiz Türk otomotiv sanayiinin değişen küresel otomotiv ekosisteminin vazgeçilmez oyuncusu olması vizyonumuz çerçevesinde çalışmalarımıza devam edeceğiz.