Kış aylarını geride bıraktığımız şu günlerde yavaş yavaş havaların ısınmaya başlamasıyla birlikte tatil hayalleri kurulmaya, hatta planlar yapılmaya başlandı bile… Tatile çıkmadan önce hidrolik sıvıların kontrolü, cam suyunun tamamlanması, motor yağı seviyesinin kontrolü gibi küçük kontrol ve tamamlamalar seyahatlerde tadınızın kaçmasını önleyecektir. Hadi gelin birlikte göz atalım bu kontrollere…

Fren Hidrolik Sıvısı

Motor kaputunu açtığınızda genellikle size göre sağ tarafta direksiyon hizasında fren hidrolik sıvısı rezervuarını göreceksiniz. Bu plastik kap içindeki hidrolik sıvısının, kabın üzerindeki maksimum ve minimum çizgilerinin arasında, hatta maksimum çizgisine daha yakın olup olmadığını kontrol edin. Gerekliyse aracınızın kullanım kılavuzunda belirtilen DOT değerlerini karşılayan nitelikte fren hidroliği ekleyerek tamamlayın.

Ayrıca fren hidroliği higroskopik, yani nem tutucu nitelikte olduğundan fren hidrolik sıvısının iki yılda bir değiştirilmesi gereklidir. Özellikle iniş eğimli yollarda fren fazlaca kullanıldığından diskler aşırı ısınmakta, bu ısı hidrolik sıvısına aktarılmaktadır. Eğer sıvının içinde nem (su) varsa, su yüz derecede kaynayacağından sıvı içerisinde su buharı oluşacaktır. Gazlar sıvılardan daha fazla sıkıştırılabildikleri için su buharı fren pedalına uyguladığınız basıncı tekerleklere tam olarak iletemeyecek, frenler istenen ölçüde tutmayacaktır. Bu tehlikenin önüne geçmenin yolu da fren hidrolik sıvısının iki yılda bir değiştirilmesidir. Burada dikkat edilmesi gereken nokta aracınızın kullanma kitabında yazılı özelliklerde ve aynı DOT değerini taşıyan hidrolik sıvısı koymaktır.

Direksiyon Hidrolik Sıvısı

Kaput içinde, yani motor bölmesinde direksiyon hidrolik rezervuarını bulup içindeki sıvının maksimum ve minimum çizgilerinin arasında olup olmadığını, hatta maksimum çizgisine yakın olduğunu kontrol edin. Eksikse aracınızın kullanma kılavuzunda belirtilen özellikleri taşıyan hidrolik sıvısı ekleyerek tamamlayın.

Aracınız elektrikli direksiyon sistemine sahipse böyle bir kap bulamayacaksınız. Ayrıca özelliği zamanla bozulduğundan direksiyon hidrolik sıvısını da iki yılda bir değiştirmeyi ihmal etmeyin.

Cam Yıkama Sıvısı

Motor bölmesinin içinde cam yıkama sıvısı haznesini bulun. Haznenin kapağında kesik çizgilerle yapılmış fışkıran su resmi göreceksiniz. Bu kapağı açıp hazne doluncaya kadar antifrizli su ekleyin. Antifrizli su kışın sistemdeki suyun donmasını önleyecek, yazın ise sistemin kireçlenmesini engelleyecektir.

Motor Yağı

Motor bölmesinin içinde, motorun yan tarafında yağ seviyesi kontrol çubuğunu bulup çıkartın. Bu arada aracınızın düz bir yerde park edilmiş ve en az on dakikadır motorun çalışmıyor olduğundan emin olun. Çıkardığınız seviye çubuğunu temiz bir bezle silip yerine oturtun. Tekrar çıkarıp yağın maksimum ve minimum seviye çizgilerinin arasında ve maksimum seviyesine yakın olup olmadığını kontrol edin. Yağın rengi siyahlaşmışsa ve baş parmağınızla işaret parmağınız arasında ovaladığınız yağ damlacığının içinde pütürlü doku hissediyorsanız, ya da yağınızın değişim zamanı gelmişse (günümüzde genellikle 10 bin kilometre civarında ömür verilir) yağınızı ve yağ filtrenizi değiştirin. Yağ değiştirirken yeni alacağınız yağın, aracınızın kullanma kılavuzunda belirtilen SAE, API ve ACEA değerlerini karşıladığından emin olun. Motorun çok az bir miktar yağ eksiltmesi normaldir, ancak dikkat çekici ölçüde erken yağ eksiltmişse servise başvurun ve nedenini araştırın.

Soğutma Sıvısı

Motor bölmesinde soğutma suyu haznesini bulup içindeki suyun maksimum ve minimum çizgilerinin arasında ve maksimum çizgisine yakın olup olmadığını kontrol edin. Eksikse antifrizli su ekleyin. Ancak bu kontrolü yaparken motorunuzun soğuk olduğundan emin olun. Isınan sıvılar genleşeceğinden motor sıcakken yapacağınız kontrol sizi yanıltacaktır.

Ayrıca piyasadan temin edeceğiniz basit bir bomemetre ile antifriz yoğunluğunu da ölçebilirsiniz. Yaz ve kış motor soğutma sıvısına mutlaka aracın kullanma kılavuzunda belirtilen nitelikte (glikol esaslı, propilen esaslı gibi) antifriz ekleyin. Antifriz oranı kışın yüzde 50, yazın yüzde 33 civarında olmalıdır. Antifrizli soğutma suyu kışın donma noktasını düşürecek, yazın ise hem kaynama noktasını yükseltecek hem de sistemin kireçlenmesini ve korozyon yapmasını önleyecektir.

Hava Filtresi

Motorunuzun emme manifoltuna bağlanan plastik bir hortumun aracın genellikle ön tarafına doğru olan kısmında hava filtresi haznesi olacaktır. Bu hazneyi bulup kapağını açın. İçindeki filtreyi yönüne dikkate ederek çıkarıp kirli olup olmadığını kontrol edin. Filtreyi temiz bir yere hafifçe vurarak çırpın ve yine aynı yönde yerine yerleştirip kapağını kapatın. Filtreniz aşırı kirlenmişse ya da değiştirme zamanı gelmişse (günümüzde genellikle normal koşullarda 10 bin kilometrede bir değiştirilmesi önerilir) yenisiyle değiştirin.

Batarya (Akü)

Motor bölmesinde bataryayı bulup üst yüzeyini sodalı suyla temizleyip temiz bir bezle kurulayın. Bataryanın üst yüzeyinde biriken tozlar zamanla iki kutup arasında iletken bir tabaka oluşturur ve kısa devre yapmak suretiyle akünüzün zamanından önce tükenmesine neden olabilir.

Ayrıca kutup başlarını da sodalı suyla yıkayıp kurularsanız korozyon ve pas yapmasını önlemiş olursunuz. Kutup başlarına yağ sürmeyin. Yağ iletkenliği azaltır ve elektrikli sistemlere istenen değerde akım gitmesini engeller.

Ampuller

Motor bölgesinde işimiz bitti. Artık kaputu kapatıp birinden yardım isteyerek, farlar, stop lambaları, sinyal lambaları, sis farı gibi ampullerin yanıp yanmadığını kontrol edebilirsiniz. Yanmayan ampulleri aynı cinsten yenisiyle değiştirin. Bu arada kimi zaman ilgili sigortanın atması nedeniyle ampullerin yanmayabileceğini de göz önünde bulundurmanızda fayda var.

Lastik Havaları

Temin edebileceğiniz bir lastik havası ölçme kalemiyle ya da yakıt istasyonlarındaki hava ölçme aparatlarıyla lastik havalarınızı ölçerek kullanma kılavuzunuzda yazılı değerlerde olup olmadığını kontrol edin. Bu arada yolcu ve yük durumunu göz önünde bulundurmayı ihmal etmeyin. Yine unutmadan lastik havalarınızı kontrol ederken ısınan havanın genleşeceğini göz önüne alarak tekerleklerin soğuk olmasına dikkat edin. Lastik havalarının normalden az ya da fazla olması lastiklerinizin beklenenden daha kısa sürede aşınmasına ve direksiyon hakimiyetini sağlamada zorlanmanıza yol açacaktır.

Ayrıca lastik havalarının normalden yüzde on kadar az olması yakıt sarfiyatını yüzde üçe kadar artıracaktır. Yani 30 psi hava basıncı olması gerekirken 27 psi basınçla yol seyahat ederseniz 100 Km’de üç litre fazla yakıt tüketeceksiniz demek oluyor. Artık yola çıkmaya hazırsınız. İyi yolculuklar…