Operasyonel araç kiralama ve günlük araç kiralama şirketlerine sunduğunuz finansman paketleri hakkında bilgi verir misiniz?

Operasyonel kiralama alanındaki finansman ihtiyacını ikiye ayırabiliriz. Birincisi aracın satın alım finansmanı, ikincisi kiralama süresi içinde katlanılan gider ve maliyetlerin finansmanının sağlanması. Burada öncelik aracın uygun maliyetle satın alınması, sonrasında satın alım bedelinin kiralama süresine ve kiralamanın yarattığı nakit akım ve döviz cinsine uygun olarak finanse edilmesi şeklinde oluşuyor.

Operasyonel araç kiralama firmalarına, çoğunluğu araç alımına yönelik olmak üzere, orta ve uzun vadeli kredilerden oluşan ve kısa süreli nakit/gayrinakit ihtiyaçlarını da karşılamaya yönelik farklı finansman paketleri sunuyoruz.

Kiralama dönemi içindeki finansman ihtiyacı, faaliyetlerini efektif ve verimli şekilde yürütebilen firmalar tarafından muhtelif kısa vadeli kredi enstrümanları ile giderilebiliyor.

Halihazırda, sektörün önde gelen firmaları ile yıllardır süregelen karşılıklı iş birliği odaklı kredi ilişkimiz sürüyor. Bu alandaki faaliyetlerimizi sektörün gelişmesine paralel olarak artırmayı arzuluyoruz.

Operasyonel araç kiralama ve günlük araç kiralama firmalarına finansman sağlarken nelere dikkat ediyorsunuz? Firmaların sağlaması gereken standartlar nelerdir?

Operasyonel kiralamanın doğası gereği, firmalar kiralama sözleşmelerini ağırlıkla 24-48 ay vadeyle yapıyor, bunun yanında kiralama gelirleri aylık bazda faturalandırılıyor.

Kiralamaya konu edilen araçlar, aktifte sabit kıymetlere maliyet bedeli üzerinden kaydolurken, araçların kiralanması sonrasında yaratılan gelirin çok sınırlı bir bölümü likit varlıklara yansıtılabiliyor. Bunun sonucu olarak da, kiralama firmalarının aktif yapılarına araç yatırımlarına ilişkin sabit kıymetler ve KDV alacakları hakim oluyor. Fonlama tarafında ise araç alımlarının sektör genelinde hemen tamamını, kiralama sözleşmelerinin vadesi paralelinde orta-uzun vadeli kredilerle finanse edilmesi nedeniyle banka kredileri hakim. Bu krediler içinde de ağırlıklı olarak yabancı para veya yabancı paraya endeksli krediler yaygın.

Araç alımına yönelik kullanılan krediler her ne kadar kiralama sözleşmesiyle vade uyumu gözetilerek uzun vadeli kullanılsa da, izleyen 12 aylık periyoda tekabül eden kısımları kısa vadeli borçlanma niteliğinde oluyor. Bu çerçevede, operasyonel kiralama firmalarının bilançolarında, kira gelirlerini büyük oranda bilançoya yansıtamamanın yanı sıra kısa vadeye düşen kredi taksitlerinden ötürü önemli bir işletme sermayesi açığı gözleniyor. Ayrıca aracın maliyet bedeli üzerinden ayrılan amortismanlar, portföydeki araç sayısı yıldan yıla artan firmalarda önemli ölçüde amortisman gideri de yarattığından, bilanço karlılığı düşük seyrediyor. Aynı durum bilançoların dış kaynak / öz sermaye dengesinde yüksek kaldıraçlı bir görünüme yol açıyor.

Bütün bu hususlar birlikte değerlendirildiğinde; firmanın yönetimi, sermaye ve ortaklık yapısı, mevcut portföy büyüklüğü ve pazar payı, müşteri portföyü, amortisman gideri öncesi ve sonrası faaliyet karlılığı, ikinci el araç satışından düzenli gelir yaratma performansı, kiralama sözleşmeleri ile finansmanın vade ve döviz cinsi bakımından uyumu, yabancı para pozisyon açığına maruz kalınıp kalınmadığı, araç alımı dışında nakdi kredi kullanım tutar ve sıklığı gibi konular kredilendirmede genel olarak dikkat ettiğimiz konulardır. Firma bilançolarındaki görünümün dışında kira kontratlarının yapısı ve müşteri portföyü kalitesi üzerinden fiili fon yaratma kapasitesi ve nakit akışı da dikkate alınıyor.

Kredi yapısı ve vadesi kira kontratlarının para cinsi ve vadesi göz önüne alınarak oluşturuluyor, kredi tutarının bir kısmı kontrat vadesinde araçların ikinci el satışıyla tasfiye edilecek şekilde “balon ödemeli” olarak yapılandırılıyor. Bu itibarla, kredi tutarının ve vadesinin belirlenmesinde dikkate alınan en önemli hususlardan birincisi, genel olarak ekonomik konjonktür çerçevesinde araçların ikinci el satış değeri olduğu için kur riski de yönetiliyor ve değerlendirmelerde dikkate alınıyor. İkinci olarak kiralama şirketinin bu konudaki yönetsel etkinliği önem kazanıyor.

Operasyonel araç kiralama ve günlük araç kiralama ülkemizde gelişme potansiyeli yüksek sektörler olarak görülüyor. Bu gelişime uygun çalışmalarınız nelerdir?

Otomotiv sektörü, son yıllarda ülkemizdeki ekonomik gelişime ve satın alma gücündeki artışa paralel olarak yurt dışı ortaklıklarla ve yerel yan sanayi ile iş birliği halinde hızlı bir şekilde gelişerek; ulaştığı üretim kapasitesi, dışa açıklık, dış ticaret hacmi, yarattığı ekonomik büyüklük ve katma değer açısından ülkemiz ekonomisinin lokomotiflerinden biri haline geldi.

Operasyonel kiralama faaliyetleri, iç pazar talep istikrarı sağlaması ve kurumsal nitelikli araç talebini de organize ederek istikrar kazandırması bakımından otomotiv sektörünün gelişmesine katkı sağlıyor. Ayrıca, firmaların sabit yatırım gereksinimini azaltmanın yanı sıra faaliyet giderlerinde sağladığı verimlilik itibariyle de bu hizmetten yararlanan kurum ve kuruluşların faaliyetlerine kayda değer katkı sağlıyor. Ülkemizde kurumsal nitelikli araç parkında operasyonel kiralamaya konu edilmiş araç sayısının giderek arttığı dikkate alındığında, sektörün orta ve uzun vadede daha alınacak yolunun olduğunu düşünüyoruz.

Kısa süreli araç kiralama alanında da, artan ekonomik ve ticari aktivite ve mobilite dikkate alındığında sektörün kayda değer bir gelişim ve ilave büyüme potansiyeli arz ettiğini gözlüyoruz.

Banka olarak, otomotiv sektörü dahilinde değerlendirilebilecek her bir üretim, ticaret ve hizmet aktivitesini, ilişkili olduğu diğer otomotiv segmentleri ve kendi iç dinamikleri çerçevesinde ele alıyor ve bu ekonomik aktivitelerin her birinde bankamız hedefleri doğrultusunda en uygun şekilde pozisyon almayı hedefliyoruz.

2017 yılı Kasım ayı itibarıyla BDDK tarafından yayımlanan aylık verilere baktığımızda, motorlu kara taşıtlarının kiralanması ve leasingi sektörünün de dâhil olduğu “kiralama” sektörünün toplam nakdi ve gayrinakdi kredi bakiyesi 12,9 milyar TL olarak gerçekleşmiştir. Aynı kategoride bankamızın taşıdığı risk tutarına bakıldığında, toplam ticari kredi pazar payımızın üzerinde bir pozisyondayız. Kullandığı kredi miktarı yıllar itibariyle düzenli olarak artan sektörün finansmanındaki etkin konumumuzun devam edeceğini düşünüyoruz.