Yazı başlığına bakarak ne alaka dediğinizi duyar gibiyim. Ülkemizin de, sektörümüzün de gündeminde birçok konu var, çoğu yakın vadeli konular ve belirsizlik çok fazla. Bu kadar belirsizliğin ortasında bende dikkatinizi yakın gelecekte oluşabilecek önemli bir konuya çekmek isterim.

Malum sürücüsüz araçlar çok da uzun olmayan bir vadede hayatımıza girecekler. Konvansiyonel birçok otomobil üreticisi uzunca bir süre konuya uzak durduktan sonra son yıllarda sürücüsüz araçlarla ilgili çalışmalarını çok hızlı bir şekilde arttırdılar. Bunda teknoloji şirketlerinin bu konuya dev bütçelerle eğilmesinin, hatta otomobil şirketlerinden ciddi kadroları transfer etmelerinin de payı var.

Gelecekte araçları bizler kullanmayacağız, araçlar kendi kendine otonom bir şekilde bizi istediğimiz yerden alıp istediğimiz yere ulaştıracak. Sürücüsüz veya otonom araçlarla ulaşımı sağlamanın yarattığı birçok avantaj olmakla beraber bu duruma özel problemlerde oluşacaktır.

Bunlardan bir tanesi aracın sürülmesini sağlayan yazılımın bir kaza olasılığını gördüğünde buna nasıl reaksiyon vereceği. Düşününki sürücüsüz bir araç içindesiniz, araç bir kazaya karışmak üzere ve bir yayaya çarpacak, sizin yapabileceğiniz hiçbir şey yok, araç:

• Sizi mi kurtarmalı?
• Yayayı mı kurtarmalı?
• Bunu kararı alırken kendisinde oluşabilecek zararları nasıl değerlendirmeli?

Bu sorunun cevabını ararken akıllara tüm kitaplarını okuduğum ünlü Bilim Kurgu yazarı Isaac Asimov’un Robot Yasası geliyor. Bu yasa da 3 kural var:

1. Bir robot, bir insana zarar veremez ya da zarar görmesine seyirci kalamaz.

2. Bir robot, birinci kuralla çelişmediği sürece bir insanın emirlerine uymak zorundadır.

3. Bir robot, birinci ve ikinci kuralla çelişmediği sürece kendi varlığını korumakla mükelleftir.

Sürücüsüz araçlara özel düzenleyici otorite tarafından sürüşte karşılaşabilecek durumlarda ne tür reaksiyon vermeleri ile ilgili yasaların, kuralların oluşturulması gerekiyor. Ancak standart kurallar yaratmak o kadar zor ki, düşününki yukarıdaki örnekte yaya sayısı 1 yerine 2 kişi olsun, araç neye karar verecek?

Sağlıcakla kalın.