Your browser (Internet Explorer 7 or lower) is out of date. It has known security flaws and may not display all features of this and other websites. Learn how to update your browser.

X

Vergi’de E-Dönüşüm – Cenk Ulu & Cem Aracı

Gelişen teknolojik imkânlar hem vergilerin daha etkin şekilde toplanması hem de mükelleflerin belirli yükümlülüklerini daha kolay yerine getirebilmesini sağlamak anlamında çeşitli elektronik uygulamaların önünü açtı.
Vergi otoritesinin inisiyatifinde yürüyen projeler çerçevesinde belirli ölçekteki veya özellikteki firmalar elektronik fatura, e-defter, e-arşiv fatura ve elektronik kayıt saklama gibi vergide elektronik dönüşümün sıçrama tahtasını oluşturan uygulamalara zorunlu olarak uymak durumundalar.

Tabi ki her değişim sürecinde olduğu gibi bu durum firmalara maliyet, iş yükü ve diğer çeşitli zorluklar getirebiliyor. Ancak elektronik beyanname sistemi benzeri diğer uygulamalarda olduğu gibi başlangıçta yaşanan problemler zamanla çözüme kavuşuyor. Örneğin nispeten yeni bir uygulama olan e-fatura uygulamasında firmalar bazı problemler yaşıyor ancak bu sorunlar sistemin veya faturalaşmanın tamamen durmasına neden olmuyor. Hatta her geçen gün sistem daha sorunsuz hale gelme yönünde ilerliyor. Firmaların mali işler yöneticilerine yönelik olarak belirtmek istediğimiz hususlar asıl olarak denetim yaklaşımı, insan kaynağı profili ve teknolojik imkânlardan yararlanma yoğunluğunun artması ile ilgilidir. Vergi denetimine yaklaşımımızda artık veri analiz imkânlarının daha önemli yer tutması gerektiği aşikârdır. Yakın gelecekte hem firma bazında hem de sektörel bazda karşılaştırılmalı incelemeler, daha detaylı transfer fiyatlandırmaları incelemeleri ve daha etkin karşıt inceleme süreçleri göreceğimiz kesin. Dolayısıyla mali işler yöneticilerinin firmalarını bu yeni yaklaşıma uygun şekilde hazırlaması yararlı olacaktır. Mali işler (özellikle muhasebe-vergi) süreçlerinde görev alacak personelin artık eskisine göre teknolojiye biraz daha yatkın kişiler olması önem kazanıyor. Firmaların bilgi işlem ve yazılım uzmanları ile kurguladıkları yeni sistemlerin (örneğin e-defter yazılımı) günlük hayatta doğru ve etkin şekilde kullanılması ancak ilgili personelin asgari ölçüde yeterli bilgi-beceriye sahip olması ile gerçekleşebilecektir. Mali işler yöneticilerinin teknoloji kullanımı konusuna daha çok önem vermesi yararlı olacaktır. Vergide e-dönüşüm sürecinin önümüzdeki yıllarda hızlanarak devam edeceğini öngören bazı firmalar bünyelerinde e-dönüşüm ekipleri kurarak bu ekiplerde sistem uzmanları, muhasebe-vergi uzmanları ve proje yöneticileri istihdam etmeye başladılar. Firmaların büyüklükleri ve güçleri nazarında bunun gibi oluşumları gündeme almaları yararlı olacaktır. Bu konuda temennimiz e-arşiv fatura ve e-defter uygulamalarında da mevzuat açısından gri alanların giderilmesi, firmaların sorunsuz bir geçiş yaşamaları ve uygulamaların hem otorite hem de mükellefler açısından yararlı ve verimli olmasıdır. Benzer uygulamalar sadece vergi otoritesi tarafından gerçekleştirilmemektedir. Özellikle Gümrük İdaresi de işlemlerin elektronik olarak gerçekleşmesi konusunda ciddi projeler gerçekleştirmiştir. Yakın zamanda yürürlüğe giren Yetkilendirilmiş Yükümlü Uygulaması ile firmalar gümrük işlemlerini aracı kullanmaksızın yapmaya başlayacaklardır. Bu sebeple firmaların sadece mali işler bölümleri değil ithalat, ihracat operasyonlarından sorumlu bölümlerin de bilişim sistemleri kullanma, raporlama ve takip etme konusunda kendilerini geliştirmeleri ve firma içerisinde koordinasyonu artırmaları gereklidir.