Daha önce gerek seminer ve eğitimlerimizle gerekse bu sayfalardaki yazılarımızla anlatmaya çalıştığımız ve birçok şirketin de 18 aydır hazırlanmakta olduğu Yeni TTK’da bu defa yapılan değişikliklerin boyutu, Türkiye’nin Yeni TTK’yı 13 Ocak 2011 tarihinde Meclis’te kabul ettiği sırada yaptığı tercihin değiştirildiğini ve bazı hedeflerde vites küçültüldüğünü düşündürecek mahiyette algılanabilir.

Bu değişiklikler şirketlerin,şirket ortaklarının ve iş dünyasının yükünü kısa vadede azaltma ve kanunun uygulanabilir olması adına yapılmakla beraber, Yeni TTK’nın öngördüğü gelecek vizyonu, şeffaflık, kurumsal yönetim ve sürdürülebilirlik, bağımsız denetim ve kurumsal raporlama alanlarında ciddi tavizleri de beraberinde getirdi. Mevcut şirketlerin bazılarının aslında doğası gereği şirket olmaması gerektiği, gerçekten bir sermaye şirketi olarak ticaret hayatında yer alması gerekenlerin de tam ve modern anlamda kurumsal ve sürdürülebilir olması gerekliliği vizyonu önemli ölçüde revizyona tabi tutuldu ve ülkemiz için çok iddialı görünen bu hedef kim bilir belki de bir başka bahara kaldı. Şimdi 2041 yılında dünyanın en büyük 12. ekonomisi olacağını öngördüğümüz Türkiye’nin geleceğinin altyapısının kurulması için şirketlerden
bağımsız denetçilere, Kamu Gözetim Kurumu’ndan meslek örgütlerine, politikacılardan akademisyenlere herkesin önünde çok daha önemli bir görev var. Bazı alanlarda zorunlu görülerek hedef küçültülmüş de olsa Yeni TTK ile o hedeflere ulaşmak ve Türkiye’deki ticari yaşamı ülkenin büyüklüğü ve hedeflerini taşıyacak çağdaş düzeye ulaştırmak için var gücümüzle ve el ele çalışmak. Zira ülkemizin ekonomisi için gelecekte çok güzel bir yer öngörüsü olmakla birlikte, o yer biz gereken özveri, cesaret ve çalışkanlığı göstermediğimiz takdirde bize rezerve edilmiş değil… Şimdi gelin birlikte Yeni TTK’nın yürürlüğe girmesine 2 gün kala yapılan bazı önemli değişiklikleri inceleyelim:

1. Yeni TTK tüm sermaye şirketleri açısından internet sitesi açma ve internet sitesi içeriğini Kanun’a uygun olarak düzenleme yükümlülüğünü getirmekteydi, ancak 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile yalnızca denetime tabi sermaye şirketleri açısından internet sitesi zorunluluğu getirilmiş ve internet sitesinde yayımlanacak bilgilere de sınırlama getirilmiştir. (İnternet sitesi açma yükümlülüğü 1 Temmuz 2013’den itibaren 3 ay içerisinde gerçekleştirilmelidir.)

2. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile Yeni TTK’nın 39. Maddesi sadeleştirilmiş ve bu madde gereği belgeler ile internet sitesinde yer alması öngörülen bilgiler için yürürlük tarihi 1 Ocak 2014 olarak belirlenmiştir.

3. TTK tüm sermaye şirketlerine bağımsız denetim yükümlülüğü getirmekteydi, ancak 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile Yeni TTK’nın 397. Maddesine yeni bir fıkra eklenmiş ve denetime tabi şirketlerin Bakanlar Kurulu tarafından belirleneceği düzenlenmiştir.

4. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile sermayenin korunması ilkesinin bir gereği olarak getirilen ve ortakların şirkete borçlanmasını yasaklayan 6102 sayılı Yeni TTK’nın 358. Maddesi “Pay sahipleri sermaye taahhüdünden doğan vadesi gelmiş borçlarını ifa etmedikçe ve şirketin serbest yedek akçelerle birlikte karı geçmiş yıl zararlarını karşılayacak düzeyde olmadıkça şirkete borçlanamaz.”şeklinde değiştirilmiştir.Ayrıca, yönetim kurulu üyeleri ile yakınlarının şirkete karşı borçlanmalarını yasakla yan 6102 sayılı Yeni TTK’nın 395. maddesinin ikinci fıkrasında değişikliğe gidilmiştir.

5. Esas sözleşme değişikliklerinin yapılması için verilen süre, 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile Yeni TTK’nın yürürlük tarihinden itibaren on iki aya kadar uzatılmıştır (bu tarih 1 Temmuz 2013’e tekabül etmektedir).

6. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile şirket kuruluşu, sermaye artırımı, birleşme, bölünme gibi işlemlerde işlem denetimi ve işlem denetçisinden rapor alma şartını içeren hükümler Yeni TTK’dan tamamıyla çıkarılmıştır.

7. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile Yeni TTK’ya eklenecek Geçici Madde 7 ile, öngörülen kriterleri taşıyan şirketlerin tasfiye işlemlerine ilişkin kolaylaştırılmış bir prosedür öngörülmüştür.

8. 6102 sayılı Yeni TTK’da ticari defterlerin Türkiye Muhasebe Standartları’na (“TMS”) göre tutulacağı düzenlenmekte idi, ancak 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile TMS’ye göre defter tutma zorunluluğu konusundaki düzenlemeler çıkarılmıştır ve Vergi Usul Kanunu hükümlerine uygun olarak defter tutulması düzenlenmiştir.Ancak, Yeni TTK’nın 88’inci maddesi uyarınca münferit ve konsolide sene sonu mali tabloları düzenlenirken, TMS’ye, kavramsal çerçevede yer alan muhasebe ilkelerine ve bunların ayrılmaz bir parçası olan yorumlara uyulması ve bunların uygulanması zorunludur.Bu çerçevede Genel Kurul’a sunulacak mali tabloların TMS’ye uygun olarak hazırlanması gerekecektir.

9. 6102 sayılı Yeni TTK uyarınca finansal tabloların, faaliyet raporunun, kar dağıtıma ilişkin genel kurul kararının ve bağımsız denetçi görüşünün ticaret siciline tescil ve ilan edilmesi, internet sitesinde yayımlanmasını düzenleyen 524. madde tamamen yürürlükten kaldırılmıştır.

10. 6102 sayılı Yeni TTK’da kapanış onayı tüm ticari defterlere uygulanacakken, 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile yalnızca yevmiye ve yönetim kurulu karar defterinin kapanış onayının izleyen faaliyet döneminin üçüncü ayının sonuna kadar notere yaptırılacağı düzenlenmiştir.

11. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile Yeni TTK’nın 359. maddesi uyarınca anonim şirket yönetim kurulu üyelerinde bulunması gereken aşağıda sayılan nitelikler tamamen kaldırılmıştır:
– En az 1/4’ünün yüksek öğrenim görmüş olması,
– En az birinin T.C. vatandaşı olması ve Türkiye’de ikamet etme zorunluluğu.

12. 6102 sayılı Yeni TTK uyarınca limited şirketlerde tam temsile yetkili en az bir müdürün Türkiye’de ikamet etmesi zorunlu iken 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile söz konusu zorunluluk tamamen kaldırılmıştır.

13. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile kar payı avansına ve yönetim kurulu üyelerinin şirkete karşı borçlanma yasağına dair düzenlemelerin limited şirketler açısından da geçerli olacağı kabul edilmiştir. Benzer şekilde anonim şirket ortaklarının şirketten borçlanmasına ilişkin 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile getirilen ve yukarıda dördüncü bölümde de belirtilen düzenlemeler
limited şirket ortakları için de geçerlidir.

14. Limited şirketlerde sermayenin ödenmesine ilişkin hükümlerde anonim şirket hükümlerine atıf yapılmıştır. Böylece limited şirketlerde de sermayenin 1/4’ü tescilden önce ve kalanı ise 24 ay içerisinde ödenebilecektir. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile getirilen bu değişiklik öncesinde limited şirketlerin Yeni TTK’ya göre sermayelerinin tamamının ödenmiş olması gerekmekteydi.

15. Denetime tabi şirketlerin ilk bağımsız denetçilerini atamaları için belirlenmiş olan son tarih 1 Mart 2013’den 31 Mart 2013’e uzatılmıştır.

16. Yeni TTK’nın 553. maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir: “Kurucular, yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve tasfiye memurları, kanundan ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini kusurlarıyla ihlal ettikleri taktirde, hem şirkete hem pay sahiplerine hem de şirket alacaklılarına karşı verdikleri zarardan sorumludurlar.” Maddenin önceki halinde bulunan “kusurlarının bulunmadığını ispatlamadıkça” cümlesi çıkartılmış ve böylece kurucular, yönetim kurulu üyeleri, yöneticiler ve tasfiye memurları kanundan ve esas sözleşmeden doğan yükümlülüklerini ihlal ettikleri iddia edildiği takdirde kusurlarının bulunmadığını ispat etmek durumunda kalmayacak, iddia edenler kusurları ispat etmekle yükümlü olacaktır.

17. 6335 sayılı Yeni TTK Değişiklik Kanunu ile ikincil mevzuatın yürürlük tarihinin müteakip altı ay içerisinde uygulamaya girmesi düzenlenmiştir.

18. Denetçinin tanımı birinci fıkrada “Denetçi, bağımsız denetim yapmak üzere, 1/6/1989 tarihli ve 3568 sayılı Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanununa göre ruhsat almış yeminli
mali müşavir veya serbest muhasebeci mali müşavir unvanını taşıyan ve Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumunca yetkilendirilen kişiler ve/veya ortakları bu kişilerden oluşan sermaye şirketi olabilir” olarak değiştirilmiştir. Ayrıca denetçi rotasyonu “On yıl içinde aynı şirket için toplam yedi yıl denetçi olarak seçilen denetçi üç yıl geçmedikçe denetçi olarak yeniden seçilemez” şeklinde yeniden belirlenmiştir. Buna ek olarak, Yeni TTK’nın 400. maddesinin dördüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

19. Yapılan değişiklikle, Yeni TTK’da öngörülen hapis cezalarının bir kısmı adli paracezasına, adli para olarak öngörülen cezaların da bir kısmı idari para cezasına çevrilmiştir.