Serkan PAKHUYLU

Serkan PAKHUYLU, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Bilgisayar Mühendisliği bölümünden mezun olduktan sonra Tübitak gibi alanlarında önemli kurumlarda yazılım mühendisi ve araştırmacı olarak çalışmıştır. PAKHUYLU, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nde Sosyal Psikoloji alanına yüksek lisans yapmıştır. JCI (Genç Liderler ve Girişimciler Derneği) ve ODTÜ Mezunları gibi çeşitli derneklerde gönüllü olarak çalışmaları bulunmaktadır. Son dönemde kurumsal yönetim ve veri yönetimi üzerine çalışmalar yapan PAKHUYLU, kurumsal veri yönetimi alanında dünya lideri Informatica teknolojilerinin Türkiye resmi distribütörü Komtaş Bilgi Yönetimi’nde satış yöneticisi olarak çalışmaktadır. 

 

“Değişmeyen tek şey, değişimin kendisidir” Heraklitos

Heraklitos’un da söylediği gibi herşey değişiyor. Toplumlar da buna dahil. Toplumların değişmesinde ve dönüşmesinde teknoloji de önemli bir yere sahip. Sabanın icadıyla insanlığın göçebe yaşamdan yerleşik düzene geçtiği, pazarın üretim bölgeleri ve yakın köylerle sınırlı olduğu “tarım toplumu” başlamıştı. Sonrasında buhar makinasının icadı ile üretimin kitlesel hale geldiği, “iş”te uzmanlaşmanın önemli olduğu, pazarın fiziksel olarak erişilebilen her yer olduğu “endüstri toplumu” oluştu.

Bugün artık yeni bir toplum düzeninde yaşıyor durumdayız. Bilgisayarların gelişmesiyle başlayan, bilginin ve nitelikli insan kaynaklarının merkezde yer aldığı ve pazarın sayısal iletişim ağlarıyla erişilebilen tüm dünya olduğu bu yeni toplum düzeninin adı; “Bilgi Toplumu”.

Kısa bir tanım vermek gerekirse, bilgi toplumu; bilgi ve iletişim teknolojilerinin sağladığı olanaklar ile ekonomik ve sosyal sahada, yaşamın her alanında bilgiyi, insana hizmetin bir aracı olarak merkeze alan, yeni bir toplumsal yapı.

Ekonominin temel anlayışı da toplum türlerine göre farklılık göstermekte. Endüstri toplumunda endüstriyelleşme ve sanayiye bağlı üretim, ekonominin temel faktörüyken, günümüzde ise bilgi ve iletişim teknolojisindeki gelişmelerle birlikte yeni bir ekonomi anlayışı ortaya çıkmakta. Bu yeni anlayışta, ekonominin temel unsurları olan üretim, tüketim ve dağıtım ilişkileri ile ekonomik yapının tümü, bilgiyi temel alacak şekilde yeniden yapılanmış ve rekabetin temel unsuru “bilgi” olmuştur.

Peki bilginin bu kadar önemli olduğu bir toplum düzeni ve ekonomi anlayışında, kurumlar, bilginin yapı taşı olan “VERİ”yi nasıl görüyorlar? Bir değer olarak mı, yoksa bir maliyet olarak mı?

Büyük kurumlar için veri, günümüzde en değerli kurumsal varlıkların başında geliyor. Fakat şunu belirtmek lazım, veri inanılmaz bir hızda ve çeşitlilikte büyüyor. Bu büyük veri kurumlar için fırsatları ve riskleri bir arada, içinde barındırıyor. Kurumlar bu inanılmaz hızda artan ve çeşitlenen veriyi iyi yönetir, doğru ve güvenilir bilgiye dönüştürürlerse kurum için çok önemli bir değere dönüşebilir. Diğer yandan, sistemlerde dağınık yapıda bulunan bu büyük veri, entegre edilemez ve iyi yönetilemezse, kurum için sadace maliyet yaratan bir tehdit olmanın ötesine geçemeyecektir.

Veri nasıl yönetilir, kuruma sağlayacağı faydalar nelerdir ve kurumsal yönetimde nasıl bir rol oynamaktadır?

Veri Yönetimi

“Organizations that do not understand the overwhelming importance of managing data and information as tangible assets in the new economy will not survive.” Tom PETERS

Kurumlar verilerinin yaratacağı kritik fırsatları operasyon, strateji ve müşteri ilişkileri anlamında kullanmak istiyorlarsa, nasıl ki finansallarını ve çalışanlarını bir kaynak olarak görüp yönetiyorlarsa, veriyi de bir kaynak olarak görmeli ve onu yönetmeliler.

Veri Yönetimi, kısaca bir değer olarak veriyi kurum içinde uçtan uca yönetmeyi sağlayan yöntemler bütünüdür. Bu bütün; veri yönetimindeki bütün süreçleri, politikaları, standartları, teknolojileri ve çalışanları kapsar. Veri yönetiminin nihai hedefi; veri kaynaklarından mümkün olan en fazla dönüşü almaktır. Veri yönetimi, bir IT işi gibi gözükse de, aslında İŞ fonksiyonudur. Veri Yönetimi, kurum içerisinde ne kadar üst seviyede sahiplenilir ve desteklenirse, veri yönetimi kurum içinde o kadar sahiplenilir ve veriden maksimum seviyede verim alınabilir.

Peki veri yönetimi kurumlara nasıl faydalar sağlar?

Veri Yönetiminin Sağladığı Faydalar

Daha önce belirttiğimiz gibi, veri yönetiminin nihai hedefi, veri kaynaklarından mümkün olan en fazla dönüşü almaktır.

Veri yönetiminin kurumlar açısından sağladığı en önemli fayda Veriye Duyulan Güveni Artırmasıdır. Yurtdışında yapılan çalışmalar kurumların 3’te 2’sinin karar vermede kullandıkları veriye güvenmediklerini ortaya koyuyor.

Bu durum ülkemizde ne durumda bunu kestirmek zor, fakat bundan az olmadığını söylemek yanlış olmaz.

Stratejik kararlar verirken, operasyonel ve yönetimsel kararlar verirken güven duyulan verinin ne kadar önemli olduğu aşikar. Veri yönetiminin sağladığı bir diğer fayda Gelirleri Artırmaktır. Müşterilerin daha iyi anlaşılması, bunun sonucunda crosssell ve up-sell fırsatlarının yaratılması, müşteri sadakati yaratılarak müşteri kaybının önlenmesi gibi faydalarla kurum, gelirlerini ciddi miktarlarda artırır ve bütün bunların sonucunda kurumun değeri artar. Bir diğer fayda, Masrafarı Azaltmaktır. İyi yönetilemeyen veri kurumlara ciddi maliyetler yaratır. Örneğin, kötü yönetimin bir sonucu mükerrer veridir. İyi bir veri yönetimiyle mükerrer veriler temizlenerek bunun yarattığı yazılım, donanım, depolama ve personel masrafarı ciddi miktarlarda azaltılabilir. İlaveten, mükerrer veri sonucu oluşabilecek müşteri kayıpları, iş kayıpları, karar verme mekanizmalarının aksaması ve yanlış sonuçlar üretmesi, doğabilecek cezai yaptırımlar gibi sonuçların da maliyetlerini hesaba katmak gerekir. Bir diğer fayda, Yasal Uyumluluğu Artırmasıdır. Veri Yönetimi, kurumların uyumluluk hedeferine ulaşmalarını, doğabilecek cezaların önüne geçmelerini ve verinin güvenli olmaması sonucu doğabilecek denetim cezalarını ortadan kaldırır.

 Bu kadar önemli ve kuruma bu kadar kritik faydalar sağlayan veri yönetimi, kurumsal yönetimle nasıl ve ne şekilde bağdaşmaktadır?

Kurumsal Yönetim Açısından Veri Yönetimi

Bir kurumun hedefi hayatta kalmak ve para kazanmaktır. Kurumsal yönetimin çıkış noktası da, aslında kurumların sürdürülebilirliğinin sağlanması, kurumun paydaşlarına ve menfaat sahiplerine karşı sorumluluklarını yerine getirmesi temeline dayanır. Yukarıda da bahsedildiği gibi, kurumsal yönetim açısından bakıldığında yönetim kurulları için veri yönetimi ile sağlanan; zamanında, tutarlı ve güvenilir veriye dayanan bilgiler, gerek “Şeffaşık” gerek “Adillik” gerek “Hesap Verilebilirlik” gerekse “Sorumluluk” ilkeleri açısından hayati önem taşımaktadır. Çünkü kurumlar ancak ve ancak bu yolla rekabetin son derece çetin olduğu ortamda hayatta kalabilir ve varlıklarını sürdürebilirler