Covid-19 pandemi etkisiyle geçen bir yıldan sonra yeni yılın ilk günlerinde operasyonel kiralama sektörünü etkileyecek güncel gelişmeleri ve dönem içerisinde dikkate alınması gereken parametreleri ana başlıklar halinde aşağıda bilgilerinize sunmak istedik.

Binek Araçlara Yönelik Kira, Amortisman ile ÖTV ve KDV Sınırları

01.01.2020 tarihinden itibaren faaliyetleri kısmen veya tamamen binek otomobillerinin kiralanması veya çeşitli şekillerde işletilmesi olanların bu amaçla kullandıkları hariç olmak üzere, kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık kira bedelinin 2020 yılı için KDV hariç 5.500 TL kadarlık kısmı gider olarak dikkate alınabilmekte idi Bununla birlikte 5.500 TL’yi aşan kısım ve aşan kısma ilişkin KDV de kanunen kabul edilmeyen gider olarak dikkate alınmaktaydı.

Ayrıca KDV’nin indirim konusu yapılamadığı durumlarda (banka, banker ve sigorta şirketleri vb faaliyet konusu gereği KDV mükellefi olmayanlar için), indirim konusu yapılamayan KDV dahil 5.500 TL’lik tutar, safi kazancın tespitinde gider olarak dikkate alınabilmekteydi.

313 Seri No.lu Gelir Vergisi Genel Tebliği ile Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddelerinde yer verilen had ve tutarlar yeniden değerleme oranı olan yüzde 9,11 oranı ile artırıldı.

Bu kapsamda, Gelir Vergisi Kanunu’nun 40. Maddesinin birinci fıkrasının;

– (1) numaralı bendinde yer alan kiralama yoluyla edinilen binek otomobillerinin her birine ilişkin aylık gider yazılabilecek kira bedeli 5.500 TL den 6.000 TL’ye, gider olarak indirim konusu yapılabilecek özel tüketim vergisi ve katma değer vergisinin toplam tutarı ise 140.000 TL’den 150.000 TL’ye,

– (7) numaralı bendinde yer alan amortisman olarak indirim konusu yapılabilecek tutar; özel tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç 160.000 TL’den 170.000 TL’ye, vergilerin maliyet bedeline eklendiği veya binek otomobilin ikinci el olarak iktisap edildiği hallerde 300.000 TL’den 320.000 TL’ye artırılmıştır.

Ticari kazancın ve serbest meslek kazancının tespitinde iktisap edilen ve kiralanmış binek otomobillere ilişkin giderlerin en fazla yüzde 70’inin indirim konusu yapılabilmesine yönelik uygulama ise devam etmektedir.

Bununla birlikte, aylık kira bedeline ilişkin 6.000 TL tutarındaki sınırlamanın KDV’yi indirim olarak dikkate alamayan başta banka ve sigorta şirketleri ile faaliyetleri banker statüsünde olan finansman, faktoring, varlık yönetim şirketi ve elektronik para ve ödeme kuruluşları için KDV dahil olarak dikkate alınması gerektiğini de hatırlatmak isteriz.

Kar Dağıtımı Sınırlamasında Son Durum!

17.04.2020 tarihinde yayımlanan 7244 sayılı “Yeni Koronavirüs (Covıd-19) Salgınının Ekonomik ve Sosyal Hayata Etkilerinin Azaltılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile Türk Ticaret Kanunu’na geçici 13. madde eklenmiştir.

İlgili madde ile sermaye şirketlerinin 30.09.2020 tarihine kadar 2019 yılı net dönem karının yalnızca yüzde yirmi beşine kadarının dağıtımına karar verilebileceğini, geçmiş yıl karları ve serbest yedek akçelerin dağıtıma konu edilemeyeceğini, genel kurulca yönetim kuruluna kar payı avansı dağıtımı yetkisi verilemeyeceğini hüküm altına almıştı.

Diğer taraftan, yapılan düzenleme içerisinde Cumhurbaşkanı ilgili süreyi üç aya kadar uzatmaya ve kısaltmaya yetkili kılınmıştı ve 18.09.2020 tarihli ve 31248 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2948 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile de Türk Ticaret Kanunu’nun geçici 13. maddesinde belirtilen sürenin üç ay uzatılmasına karar verildi.

Süre uzatımı dahil söz konusu sınırlama 31.12.2020 tarihi itibarıyla sona erdiğinden, 01.01.2021 tarihi itibarıyla 2019 yılı ve önceki dönemlere ait karların dağıtımına yönelik bir sınırlama bulunmamaktadır.

Şu an itibarı ile kar dağıtımı işlemi önünde bir engel olmadığını ve Cumhurbaşkanına süre uzatımına dair bir kez yetki verilmiş olması sebebiyle yeni bir sınırlama için bir düzenleme gerektiğini hatırlatmak isteriz.

Ticaret Kanunu Borca Batıklık (Teknik İflas) Durumu Yeniden Düzenlendi

Türk Ticaret Kanunu’nun “Semaye Kaybı ve Borca Batıklık” diğer adı ile teknik iflas uygulamalarına ilişkin 376. maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ’de Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ 26.12.2020 tarihinde yayınlanmıştır.

Yeni yayınlanan Tebliğ ile;

– Tebliğ’in 6. maddesinin başlığına “zarar sebebiyle” ifadesi eklenmiş olup, madde açıklamasında “zarar” tanımı olarak da “sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının yarısına eşit veya bu tutardan çok ve üçte ikisinden az olmasıdır.” ifadesi eklenmiş ve

– Tebliğ’in 7. maddesi “Zararın, sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının üçte ikisine eşit veya bu tutardan çok olması halinde, toplantıya çağrılan genel kurul” olarak güncellenmiştir.

Bu kapsamda, zararın tanımına ve genel kurulun hangi durumda toplantıya çağrılacağına yönelik tanımlamada bulunulmuştur.

Söz konusu düzenlemenin amacı ekonominin etkilerinden olumsuz etkilenen şirket uygulamalarına yönelik netlik getirmek olsa da düzenleme metninde ifade edilen “zarar” ifadesinden sadece dönem zararı mı yoksa geçmiş dönem zararlarını da içeren genel bir zarar bakiyesinin mi anlaşılması gerektiği konusunda tereddütler doğmuştur.

Bununla birlikte, özkaynak kalemleri arasında yer alan geçmiş yıl karlarına yönelik bir ifadeye de yer verilmediği için söz konusu hesaplamanın yapılırken geçmiş yıl karlarının da sermaye üzerindeki pozitif etkisinin hesaplamaya dahil edilip edilmeyeceği hususuna da açıklama getirilmesinin uygun olacağı düşüncesindeyiz.

Bununla birlikte, yeni Tebliğ ile;

– Tebliğ’in 8. maddesine “Sermaye ve kanuni yedek akçeler toplamının en az yarısının özvarlık içerisinde korunması şartıyla, sermaye asgari sermaye tutarına kadar indirilebilir.” ifadesi ile

– Tebliğ’in 9. maddesine “Sermaye tamamlama fonu yalnızca zararların mahsup edilmesi suretiyle kullanılabilir.” İfadesi eklenmiştir.

Böylelikle, sermaye azaltımı işlemlerinde alt bir limit belirlemesinde bulunulmuş olup, sermaye tamamlama fonlarının yalnızca zararların mahsup edilmesi suretiyle kullanılabileceği hususuna açıklık getirilmiştir.

Ancak, sermaye kalemleri arasında vergiye tabi kalemlerin bulunması halinde ise doğrudan zararların mahsubunda vergisel etkilerin dikkate alınması gerekecektir.

İlaveten Tebliğ’in 10. maddesinde yapılan değişiklik ile sermaye artırımı uygulamalarına yönelik açıklamalara yer verilmiş ve hangi işlemin ilk yapılacağı tartışmasından bağımsız olarak aynı genel kurul toplantısında sermaye artışı ve azalışı kararının alınabileceği açıklanmış ve tescil edilecek sermaye ile kanuni yedek akçeler toplamının en az yarısının özkaynak içinde korunmasının zorunlu olduğu ifade edilmiştir.

Son olarak, Tebliğ’in geçici 1. maddesinde yapılan değişiklik ile borca batıklık yani teknik iflas hesaplamalarında henüz ifa edilmemiş yabancı para cinsi yükümlülüklerden doğan kur farkı zararlarının tamamının yanında 2020 ve 2021 yıllarında tahakkuk eden kiralamalardan kaynaklanan giderler, amortismanlar ve personel giderlerinin toplamının yarısının da dikkate alınmayacağına yer verilmiştir.

Bu sayede, son dönemdeki kur dalgalanmaları sebebiyle şirket bilançolarındaki sermaye erozyonunu önlemeyi, borca batıklık, teknik iflas pozisyonuna girecek olan şirketleri hem kur artışından koruma hem de kira, amortisman ve personel giderlerinin zarar etkisinden arındırmayı amaçladığı söylenebilir.

İndirimli KDV yüzde 8 ve Stopaj Oranı yüzde 10 Uygulaması Uzatıldı

23 Aralık 2020 tarihli Resmi Gazete’de “Mal ve Hizmetlere Uygulanacak Katma Değer Vergisi Oranlarının Tespitine İlişkin Kararda Değişiklik Yapılmasına Dair Karar” yayınlanmış olup, söz konusu karar ile daha önce 31.12.2020 tarihine kadar KDV oranı düşürülen mal ve hizmetlere ilişkin süre 31.05.2021 tarihine kadar uzatılmıştır. Buna göre iş yeri kiralama hizmetlerine ilişkin uygulanan yüzde 8 KDV oranına ilişkin indirim süresi 31.05.2021 tarihine uzatılmıştır.

23.12.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan bir diğer 3319 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile, 01.01.2021 tarihinden 31.05.2021 tarihine kadar ve bu dönemlere ilişkin olarak yapılacak gayrimenkul sermaye iradı kabul edilen çeşitli kira ödemeleri üzerinden Gelir Vergisi Kanunu ve Kurumlar Vergisi Kanunu uyarınca uygulanacak tevkifat oranları indirimli yüzde 10 olarak uygulanmaya devam edecektir.

Yapılandırma Başvuru Süresi Uzatıldı

30 Aralık 2020 tarihli ve 31350 sayılı Resmi Gazete’de 7256 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 3 üncü Maddesi ile 4 üncü Maddesinde yer alan başvuru ve ilk taksit ödeme süreleri 3343 sayılı Karar ile bir ay uzatılmıştır.

Söz konusu Karar’a göre, 31 Ağustos 2020 tarihi öncesindeki dönemlere ait olan ve 17 Kasım 2020 tarihi itibarıyla kesinleşen borçların yapılandırılması için başvuru süresi olan 31.12.2020 tarihi 31.01.2021’e ve ilk taksit ödeme süresi olan 31.01.2021 tarihi de 28.02.2021 tarihi olacak şekilde bir ay uzatılmıştır.

Kısa Çalışma Ödeneği ve Başvuru Süresi Uzatıldı

Covid-19’un etkilerinden kaynaklanan dönemsel durumlar kapsamındaki zorlayıcı sebep gerekçesiyle işgücü piyasasına sağlanan kısa çalışma ve kısa çalışma ödeneğinin süreleri 23.12.2020 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan 3316 ve 3317 sayılı Cumhurbaşkanı Kararlarına göre uzatılmıştır.

3316 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına göre; 30.06.2020 tarihine kadar kısa çalışma ödeneğine başvurmayan işverenler, 31.01.2021 tarihine kadar kısa çalışma ödeneğine başvurabileceklerdir.

2915 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı ile 30 Haziran 2020 tarihinden önce kısa çalışma uygulaması biten işyerleri için 1 Kasım 2020 tarihine kadar uzatılan kısa çalışma ödeneği, 31 Aralık 2020 tarihine kadar uzatılmıştı. 30 Haziran 2020 tarihi itibarıyla devam eden işyerleri için ise, uzatılan kısa çalışma ödeneği, bitiş tarihinden itibaren iki ay süreyle 31/12/2020 tarihini geçmeyecek şekilde uzatılmıştı.

3317 sayılı Cumhurbaşkanı Kararına göre; yukarıda bahsedilen her iki işyerleri için kısa çalışma ödeneği süresi, uzatılan iki aylık süreden başlamak üzere 28.02.2021 tarihine kadar uzatılmıştır.

Yazımızda yer verilen konularda ek bir husus olursa bizimle her zaman iletişime geçebileceğinizi bilginize sunarım.