Asgari ücret artışlarına bağlı olarak ortaya çıkan işgücü maliyetlerinin aşağıya çekilmesi amacıyla, 2016 ve 2017 yılında on iki ay süreyle, 2018 yılında da dokuz ay süreyle işverenlere belli şartlarla İşsizlik Sigortası Fonundan asgari ücret desteği sağlanmıştı.

18 Ocak 2019 tarihinde TBMM’de kabul edilen ve henüz Resmi Gazete’de yayımlanmamış olan “Gelir Vergisi Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un” 10 uncu maddesi ile yapılan düzenlemeyle işverenlere sağlanan asgari ücret desteğinin 2019 yılında da devam ettirilmesi yönünde düzenleme yapılmıştır.

2019 yılında uygulanacak olan asgari ücret desteği yararlanma şartları ve sağlanan destek tutarı bakımından önceki yıl uygulamalarından bazı farklılıklar göstermektedir.

Yazımızda 2019 yılı asgari ücret desteği ile ilgili merak edilen hususlara açıklık getirilecektir.

Soru-1: İşverenlere günlük ve aylık ne kadar destek verilecektir?

Önceki yıl uygulamalarından farklı olarak, yararlanılacak olan günlük ve aylık asgari ücret desteği 2018/Ocak-Kasım döneminde iş yeri dosyası bazında SGK’ya 4/a (SSK) kapsamında uzun vadeli sigorta kolları bakımından bildirimi yapılmış ortalama sigortalı sayısına göre Tablo 1’deki gibi olacaktır.

Soru-2: Asgari ücret desteğine esas prim gün sayısı nasıl hesaplanacaktır?

Asgari ücret desteğine esas prim gün sayısı SGK iş yeri tescil tarihi 01.01.2019 tarihinden önce veya sonra olmasına veya iş yerinde toplu iş sözleşmesi olup olmadığına göre Tablo 2’deki gibi hesaplanacaktır.

Soru-3: 2019 yılında sigortalı sayısı azalmış olan işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanabilecek mi?

Önceki yıllardaki asgari ücret desteği uygulamasından farklı olarak 2019 yılında destekten yararlanılacak ayda, 2018/Ocak-Kasım döneminde en az sigortalı bildirimi yapılan aydaki sigortalı sayısından daha az sigortalı çalıştırılması halinde destekten yararlanılamayacaktır.

Örnek: A iş yerinin 2018/Ocak-Kasım döneminde uzun vadeli sigorta kollarından en az sigortalı bildirimini 2018/Ekim ayında 100 kişi olarak yaptığını varsayalım. Söz konusu iş yerinin 2019/ Ocak ayında sigortalı sayısı 95 ise bu iş yeri 2019/Ocak ayında asgari ücret desteğinden yararlanamayacaktır.

Örnek: Yukarıda belirtilen iş yerinin 2019/Mart ayında sigortalı sayısının yeni sigortalı girişleri ile birlikte 105’e çıktığını varsayalım. Bu durumda, iş yerinin 2019/Mart ayındaki sigortalı sayısı 2018/Ocak-Kasım dönemindeki ortalama sigortalı sayısının üzerine çıktığından, 2019/Mart ayında asgari ücret desteğinden yararlanabilecektir.

Soru-4: 2019 yılında asgari ücret desteğinden kaç ay yararlanılabilecektir?

2018 yılındaki asgari ücret desteği, Ocak-Eylül döneminde (9 ay) uygulanmıştı. 2019 yılında ise işverenlere Ocak-Aralık döneminde 12 ay olarak asgari ücret desteği sağlanacaktır.

Soru-5: Prime esas kazanç tutarının eksik bildirilmesinin destekten yararlanmaya nasıl bir etkisi olacaktır?

Sigortalıların prime esas kazançlarının herhangi bir nedenle 2019/ Ocak- Aralık döneminde eksik bildirdiğinin SGK tarafından tespit edilmesi halinde, yararlanılan asgari ücret desteği gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınacak ve bu işyerleri asgari ücret desteğinden kalan süreler için de yararlanamayacaktır.

Soru-6: Aylık prim ve hizmet belgesinin süresi dışında verilmesi durumunda destekten yararlanılabilecek midir?

SGK’da gerek 2019 yılından önce, gerekse sonrasında tescil edilmiş işyerlerinde asgari ücret desteğinden yararlanılabilmesi için 2019 yılının ilgili ayına ait aylık prim ve hizmet belgesinin yasal süresi içinde SGK’ya verilmesi gerekmekte olup, bildirgenin yasal süresi dışında verilmesi halinde o aya ilişkin asgari ücret desteğinden yararlanılamayacaktır.

Soru-7: SGK’ya borcu olan işyerleri asgari ücret desteğinden yararlanılabilecek midir?

2019 yılı öncesinde SGK’da tescil edilmiş olan işyerleri, gerek cari aya için prim borcu, gerekse ödeme vadesi geçmiş borcu olsa dahi asgari ücret desteğinden yararlanabileceklerdir.

Ancak, ilk defa 2019 yılında SGK’da tescil edilmiş olan iş yeri asgari ücret desteğinden yararlanabilmeleri için hem 2019 yılının ilgili ayı için tahakkuk eden cari ay prim borcunu yasal süresi içinde ödemesi, hem de geçmiş dönemlere ilişkin ödeme vadesi geçmiş prim, idari para cezası ve gecikme zammı/gecikme zammı şeklinde bir borcunun bulunmaması gerekmektedir.

Soru-8: Muvazaalı işlem durumunda nasıl bir işlem yapılacaktır?

Mevcut bir işletmenin kapatılarak değişik bir ad ve unvan altında ya da bir iş birimi olarak açılması veya yönetim ve kontrolü elinde bulunduracak şekilde doğrudan veya dolaylı ortaklık ilişkisi bulunan şirketler arasında istihdamın kaydırılması, şahıs işletmelerinde işletme sahipliğinin değiştirilmesi gibi yöntemlere başvurularak asgari ücret desteğinden yararlanıldığının tespit edilmesi halinde, yararlanılan destek tutarı gecikme cezası ve gecikme zammıyla birlikte geri alınacak ve bu işyerleri kalan süreler için de destekten yararlandırılmayacaktır.

Soru-9: Ev hizmetlisi çalıştıran işverenler de asgari ücret desteğinden yararlanabilecek midir?

5510 sayılı Kanunu’nun ek 9’uncu maddesi kapsamında ev hizmetlerinde 10 gün ve üzerinde sigortalı çalıştıran işverenler de, yukarıda diğer işverenler açısından belirtilen şartları taşımaları şartıyla 2019 yılında asgari ücret desteğinden yararlanabileceklerdir.

Soru-10: Destekten yararlanmak için başvuru yapılması gerekmekte midir?

Asgari ücret desteğinden yararlanmak için işverenlerin herhangi bir başvuru yapmasına gerek yoktur.

Yararlanılacak olan asgari ücret desteği tutarı, SGK tarafından otomatik olarak hesaplanıp, işverenlerin takip eden ay veya aylardan doğan sigorta prim borçlarına, yine SGK tarafından otomatik olarak mahsup edilmek suretiyle yararlanmaları sağlanacaktır.